۲-۱۰-۱۲-۱-۲ انتشار اخبار کذب

یکی از روش های سوء استفاده، انتشار اخبار کذب در بازار با هدف پایین آوردن قیمت و خرید سهام به قیمت های پایین و سپس انتشار اخبار مساعد در بازار، با هدف افزایش قیمت سهام و فروش سهام به قیمتهای بالاتر می‌باشد. این روش ها معمولاً از سوی مقام های رده بالای دولتی، کارگزارن بورس و مدیران ارشد شرکت ها به کار گرفته می‌شوند.در این قسمت، عناصر اصلی ‌گروه‌های خاص، تاحدی مشخص شده است. به طور منطقی، هیچگاه اخبار افراد عادی، نمی تواند چنین موج هایی را در بازار ایجاد نماید. زیرا میزان تاثیر گذاری اطلاعات، به اعتبار منبع منتشر کننده و میزان قدرت آن بستگی دارد. ‌بنابرین‏ در کشور، گروه هایی خاص و اینگونه، به وجود آمده اند که به راحتی می‌توانند شیوه معاملات را در بازار، اهرم نموده و به نفع خویش سود کسب نمایند. در این مورد وجود و تدوین قوانین و مقررات، می‌تواند تا حدی، چنین گروه هایی را متلاشی نموده و یا میزان اعتماد به اطلاعات آن ها را پایین آورد.

۲-۱۰-۱۲-۱-۳ تشکیل ائتلاف

ائتلاف، عبارت است از اتحاد موقت دو یا چند نفر، با هدف مشترک در معامله سهام. هر یک از اعضای ائتلاف، باید مقدار مشخصی سرمایه، به حساب مشترک واریز نماید. مدیر ائتلاف که معمولاً از زمره کارگزاران و معامله گران در بورس اوراق بهادار است؛ در انجام وظیفه محوله دارای تجربه و مهارت است. در بعضی موارد، مدیران ارشد شرکتی که سهام آن ها مشمول ائتلاف گردیده نیز عضو ائتلاف می‌شوند. این مدیران، چون در به دست آوردن سود شریک اند، با ائتلاف همه نوع همکاری می‌کنند. آن ها اخبار نا مساعد را تا زمانی که ائتلاف، کلیه سهام خود را در بازار نفروخته، انتشار نمی دهند یا اخبار مساعد دست اول را ابتدا در اختیار ائتلاف قرار می‌دهند تا آن ها سهام شرکت را جمع‌ آوری کرده و سپس این اخبار را ‌منتشر می کنند.

۲-۱۰-۱۲-۱-۴ ندادن اطلاعات از سوی شرکت ها و استفاده از اطلاعات محرمانه توسط دست اندرکاران شرکت

یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی سرمایه گذاران، صورت های مالی شرکت و سایر اطلاعاتی است که از طرف شرکت منتشر می شود. اگر شرکت، اطلاعات را به موقع در اختیار سرمایه گذاران قرار ندهد آن ها در تصمیم گیری ، دچار اشتباه خواهند شد. نکته مهمتر اینکه، ممکن است وقایعی در شرکت رخ دهد که تاثیر قابل توجهی بر وضعیت مالی و نتایج عملیات شرکت داشته باشد. نخستین افرادی که از این وقایع مطلع می‌گردند، دست اندرکاران و مدیران شرکت ها می‌باشند. آن ها با تحلیل پیامدهای وقایع، سهام را ارزیابی و قبل از دیگران، اقدام به خرید و فروش سهام می‌کنند و از این طریق سودهای کلانی به دست می آورند. در این گونه موارد، سرمایه گذارانی که به اطلاعات، دسترسی ندارند متحمل زیان خواهند شد.

۲-۱۰-۱۲-۱-۵ ارائه اطلاعات نادرست از سوی شرکت ها

بعضی از مدیران شرکت ها سعی دارند که نتیجه اقدامات خود را بهتر از آنچه هست، جلوه دهند. در بعضی از شرکت ها، پاداش مدیران تابعی از افزایش قیمت سهام شرکت است. ‌بنابرین‏ آن ها کوشش خواهند کرد تا سود شرکت را بالاتر نشان دهند و انتشار این اخبار، باعث خواهد شد تا قیمت سهام، افزایش یابد. اگر بعد از انتشار اخبار مشخص گردد که سود واقعی شرکت افزایش نیافته،قیمت سهام کاهش می‌یابد و عده ای که بر اساس اخبار مساعد، سهامی را خریده اند زیان خواهند دید.

به طور کلی عدم نظارت و حسابرسی های دقیق بر صورت های مالی شرکت ها، باعث به وجود آمدن چنین سوء استفاده هایی خواهد شد که در نهایت، بازار را از حالت کارایی خارج و به سمت عدم کارایی سوق می‌دهد.در بخش های قبل، مشکل انتشار اطلاعات وجود داشت در حالی که در این بخش، بحث صحت اطلاعات مطرح است. صحت اطلاعات، حاصل نمی گردد مگر به وسیله نظارت دقیق و بدون انعطاف دستگاه های نظارتی و مالیاتی کشور.

۲-۱۰-۱۳ کیفیت افشا، شفافیت و ویژگی‌های کیفی صورت‌های مالی

افشای داوطلبانه، نبود تقارن اطلاعاتی میان سرمایه‌گذاران و مدیران شرکت‌ها و همچنین نبود تقارن اطلاعاتی میان گروه‌های مختلف سرمایه‌گذاری را از طریق ایجاد توازن میان میزان آگاهی، کاهش می‌دهد. میزان افشای داوطلبانه‌ای که نبود تقارن اطلاعاتی را کاهش می‌دهد، وابسته به میزان مفید بودن این اطلاعات است. بر اساس چارچوب نظری گزارشگری مالی، اطلاعاتی مفید هستند که مربوط، اتکاپذیر، مقایسه‌پذیر،‌ به‌موقع و فهمیدنی باشند.

اطلاعاتی مربوط است که بر تصمیم‌های اقتصادی استفاده‌ کنندگان در ارزیابی رویدادهای گذشته،‌ حال یا آینده یا تأیید یا تصحیح ارزیابی‌های گذشته آن ها مؤثر واقع شود. برای اینکه اطلاعات مفید باشند، باید اتکاپذیر باشند. اطلاعاتی اتکاپذیر‌ است که عاری از اشتباه و تمایلات جانبدارانه بااهمیت باشد و به طور صادقانه معرف آن چیزی باشد که مدعی بیان آن است یا به گونه‌ای معقول انتظار می‌رود بیان کند. پنهان کردن حقایق بااهمیت می‌تواند به نادرست بودن اطلاعات بینجامد (مفاهیم نظری گزارشگری مالی ایران، ۱۳۸۹).

از طرفی برای اینکه اطلاعات مفید باشد، باید دارای ویژگی مقایسه‌‌پذیری باشد. استفاده‌ کنندگان‌ صورت‌های‌ مالی‌ باید بتوانند صورت‌های‌ مالی‌ واحد تجاری‌ را طی‌ زمان‌ جهت‌ تشخیص‌ روند تغییرات‌ در وضعیت‌ مالی‌،عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ واحد تجاری‌ مقایسه‌ کنند.

استفاده‌ کنندگان‌ همچنین‌ باید بتوانند صورت‌های‌ مالی‌ واحدهای‌ تجاری‌ مختلف‌ را مقایسه‌ کنند تا وضعیت‌ مالی، عملکرد مالی‌ و انعطاف‌پذیری‌ مالی‌ آن ها را نسبت‌ به‌ یکدیگر بسنجند. بدین‌ترتیب‌ ضرورت‌ دارد اثرات‌ معاملات‌ و سایر رویدادهای‌ مشابه‌ در داخل‌ واحد تجاری‌ و در طول‌ زمان‌،‌ با ثبات‌ رویه‌اندازه‌گیری‌ و ارائه‌ شود و بین‌ واحدهای‌ تجاری‌ مختلف‌ نیز هماهنگی‌ رویه‌ در باب‌ اندازه‌گیری‌ و ارائه‌ موضوعات‌ مشابه‌ رعایت‌ شود.

هرگاه‌ تاخیری‌ نابجا در گزارش‌ اطلاعات‌ رخ‌ دهد، ممکن‌ است‌ اطلاعات‌ خصوصیت‌ مربوط بودن‌ خود را از دست‌ بدهد. ‌بنابرین‏ ضرورت دارد اطلاعات تجاری هرچه زودتر به دست استفاده‌ کنندگان برسد. در عصر تحولات سریع تجاری، افشای به‌موقع اطلاعات در کاهش شکاف اطلاعاتی، با ارزش است. همچنین به منظور مفید بودن افشا و افزایش شفافیت، گزارش‌های مالی باید به شیوه‌ای قابل فهم ارائه شود. به‌عبارتی دیگر، تنها ارائه ارقام مالی کافی نیست، بلکه ارائه توضیحات یا روش های محاسبه نیز ضرورت دارد.

۲-۱۰-۱۴ اهمیت شفافیت و افشای داوطلبانه