۳ : اندازه نور طبیعی یا مصنوعی بر روی هر میز مطالعه حداقل ۵۰۰ لوکس باشد .

۴ : درجه حرارت در هماهنگی با تکنولوژی های اطلاع رسانی ۲۱ – ۲۴ درجه سانتی گراد و رطوبت ۵۵ تا ۶۵ درجه.

۵ : تغییر هوا در فضاهای اطلاع رسانی ماشینی ۲ ولوم ساعت است .

۶ : تجهیزات کاهش سر و صدا ۴۵-۵۵ دسی بل است .

۷ : در فضاهای اطلاع رسانی مکانیزه جذب حداکثر نور طبیعی توصیه می شود .

۸ : مقاومت طبقات ساختمانی مکانیزه ۱۳۰۰ کیلوگرم در متر مربع است .

۹ : برق و انرژی غیر قابل انقطاع برای رایانه ها تامین شود .

۱۰ : ژنراتور یدکی در واقع اضطراری قطع برق یا دانشگاه توصیه شده است . ( عازم ، ۱۳۹۱ )

۲-۴-۹ : وظایف و نقش کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی .

از کتابداران کتابخانه دانشگاهی انتظار می رود که عملکردهای گوناگونی را به مورد اجرا بگذارد . مع ذالک حرفه او کاملا با آنچه که کتابدار باید در سطوح مختلف انجام بدهد تطبیق نمی کند . دلیل این امر آن است که شرح وظایف به موقعیت تخصصی او مربوط نیست . وظایفی که به عهده کتابدار است عبارت است از : گزینش کتاب ، رده بندی ، فهرست نویسی ( شامل آماده سازی سر عنوان های موضوعی ) ، ارائه خدمات مرجع و اطلاع رسانی ، سندآرایی ، خدمات کتاب شناختی ، برقراری دوره ها و سخنرانی های توجیه درباره کتابخانه.

برنامه های آموزشی استفاده کننده شامل خدمات مشاوره ای خوانندگان ، خدمات رایزنی ( ممکن است کتابدار در نقش یک رایزن برای کتابخانه ای دیگر / مرکز سند آرایی / مرکز اطلاعات خدمت کند ) ، هدایت و پژوهش ( امکان دارد کتابداری جهت توسعه خدمات کتابخانه ، مطالعاتی را انجام دهد . احتمالا این امر به شکل همکاری در متون تخصصی خواهد بود .) و اداره و مدیریت است . وظایف فوق را می توان به ‌گروه‌های زیر طبقه بندی نمود .

وظایف آموزشی.

وظایف پژوهشی .

وظایف اجرایی و مدیریت .

وظایف دیگر . ( کومار ، ۱۳۷۱ )

اهداف کتابخانه‌های دانشگاهی و دانشکده ای معمولا به ترتیب اهمیت عبارتند از :

    • پاسخ گویی به نیازهای آموزشی برخواسته از برنامه های درسی و یا مطالعات عمومی دانشجویان .

    • حمایت اطلاعاتی از اعضای هیئت علمی برای به روز کردن برنامه درسی و اجرای فعال تر نقش آموزشی آن ها .

  • فراهم کردن منابع اطلاعاتی لازم جهت پیشبرد اهداف پژوهشی دانشکده .

طبق تعاریف فوق از اهداف کتابخانه‌های دانشکده ای و دانشگاهی طبیعی است که وظایف کتابدار کتابخانه دانشگاهی و دانشکده ای فراتر از یک کتابدار معمولی است .

۲-۴-۱۰ : بودجه در کتابخانه‌های دانشگاهی.

کتابخانه بخش عمده ای از سرمایه علمی و معنوی هر مؤسسه‌ آموزش عالی است ، حفظ و ارتقای ارزش آن نیاز به سرمایه گذاری منظم و مداوم دارد . کتابخانه دانشگاهی باید از بودجه کافی و مستقل و متناسب با هدف ها و وظایف مدون و مصوب خود برخوردار باشد تا بتواند نیازهای اطلاعاتی جامعه استفاده کننده خود را به راحتی برآورده سازد. لازم است ۳ درصد از کل بودجه جاری آموزشی ، پژوهشی و اداری دانشگاهی به کتابخانه اختصاص یابد و از این بودجه ۷۰ تا ۹۰ درصد برای تهیه منابع و ۱۰ تا ۳۰ درصد برای سایر هزینه ها در نظر گرفته شود . بخش عمده بودجه کتابخانه دانشگاهی باید صرف تهیه منابع اطلاعاتی خارجی و نشریات ادواری باشد. در واقعی که بودجه درخواستی تقلیل یابد ، لازم است بر پایه اهداف و وظایف مدون کتابخانه اولویت ها معلوم و مصرف بودجه بر اساس آن انجام گیرد . ( تعاونی ، ۱۳۸۰ )

۲-۵ : جامعه استفاده کننده کتابخانه‌های دانشگاهی .

جامعه استفاده کننده از کتابخانه‌های دانشگاهی عبارتند از دانشجویان ، اساتید و کارمندان دانشگاه . البته بر حسب مورد و با معرفی نامه ، محققان و دیگر افراد می‌توانند از خدمات کتابخانه‌های دانشگاهی برخوردار شوند . با به کارگیری فنی آوری های جدید به ویژه استفاده از رایانه و شبکه های اطلاع رسانی ، کتابخانه‌های دانشگاهی در حال تحول و تبدیل به مراکز اطلاع رسانی در سطح دانشگاه ها هستند . به دین معنا که اغلب کتابخانه‌های دانشگاهی با اتصال به شبکه های داخلی و بین‌المللی سعی دارند تا روز آمد ترین منابع و مقالات علمی را در دسترس مراجعان خود قرار دهند .( مزینانی ،۱۳۸۲)

۲-۶ : شکل گیری کتابخانه‌های دانشگاهی ایران .

با وجود اینکه اولین مؤسسه‌ آموزش عالی در ایران را امیر کبیر با نام دارالفنون تأسيس کرد ، ولی باید اذعان داشت که اولین دانشگاه به مفهوم امروزی آن در سال ۱۳۱۳ با نام دانشگاه تهران تأسيس شد. با تأسيس این دانشگاه و شکل گیری دانشکده های مختلف آن پایه های کتابخانه‌های دانشکده ای و دانشگاهی نیز پی ریزی شد . ( مزینانی ،۱۳۸۲ )

نخستین و قدیمی ترین کتابخانه دانشگاهی ایران ، کتابخانه دانشکده حقوق ( ۱۳۱۸ ) است که میراث کتابخانه مدرسه عالی علوم سیاسی ( ۱۲۹۹ ش. ) بود .

دانشکده های ادبیات ، پزشکی ، فنی و علوم دانشکده های مهم دانشگاه تهران بودند که در آن ها کتابخانه‌های دانشکده ای نوین تأسيس شد .

از بزرگ ترین و مهم ترین کتابخانه‌های دانشگاهی ایران این موارد را باید ذکر کرد : کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران ؛ کتابخانه مرکزی دانشگاه صنعتی شریف ؛ کتابخانه مرکزی دانشگاه علوم پزشکی ایران ؛ کتابخانه مرکزی دانشگاه اصفهان ؛ کتابخانه مرکزی دانشگاه علم و صنعت ؛ کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تهران و شهید بهشتی و کتابخانه مرکزی دانشگاه شیراز . ( مزینانی ، ۱۳۸۲)

۲-۷ : شکل گیری کتابخانه‌های دانشگاهی در غرب .

شکل گیری دانشگاه ها در دنیای غرب به قرن ۱۶ میلادی بر می‌گردد . ‌به این معنا که در سال ۱۵۰۰ میلادی بیش از ۷۵ دانشگاه در سطح اروپا به وجود آمد . این دانشگاه ها هر یک دارای مجموعه ای از کتابها بوده اند که در سطح محدودی مورد استفاده علما و دانش پژوهان قرار می گرفت . این نوع کتابخانه ها همانند کتابخانه هایی بودند که در دنیای شرق در کنار مدارس علمیه و نظامیه ها مورد استفاده محققان قرار می گرفت . اما شکل گیری کتابخانه‌های دانشگاهی به مفهوم امروزی و با قوانین مدون در اروپا به حدود سال ۱۸۵۵ و در آمریکا به سال ۱۸۵۰ می‌رسد.

قرن هجدهم ، اوج پیشرفت های فرهنگی و آغاز پیدایش کتابخانه باز [۸]می شود . در این قرن ، کتابخانه‌های عمومی پدید نمی آیند اما کتابخانه‌های دانشگاهی رشد بسیار می‌کنند . در آلمان قرن ۱۹ ، آزادی دانشگاهی [۹] اهمیت پیدا می‌کند . این شیوه که اساس آن آزادی فرا گرفتن [۱۰] و آزادی آموختن [۱۱] است بعدا در دیگر کشورها به ویژه آمریکا رسوخ پیدا می‌کند . از این زمان کنترل و بازرسی دانشگاه ها از میان می رود .و جز در مواردی که دیکتاتوری حاکم می شود ، از جمله در دوره آلمان نازی ، آزادی آموزش اعتبار بسیار پیدا می‌کند . استادان ، پژوهندگان و دانشجویان در آموزش و پژوهش آزادی می‌یابند و ارزش کتابخانه‌های دانشگاهی فزونی می‌یابد. ( ابرامی ، ۱۳۸۶ )

۲-۸ : استانداردها و تاریخچه آن .

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...