۳-۲) روش تحقیق

روش پژوهش، توصیفی و طرح آن از نوع همبستگی است، زیرا در این پژوهش، روابط بین عامل ها بررسی شده است. برای سنجش روابط به ضریب همبستگی و جداول توافقی و سطح معنی داری آن اکتفا می‌کنیم. تحقیق حاضراز لحاظ هدف کاربردی است. ابتدا در این پژوهش با بررسی منابع مختلف مانند کتب دانشگاهی، مقالات علمی و مصاحبه با اساتید ، مهمترین مشخصه‌ های فردی بررسی شد؛ روش تحقیق از نوع پیمایشی است و داده های موجود به صورت می‌دانی جمع‌ آوری شدند.

۳-۳) جامعه آماری

جامعه آماری به کل افرادی گفته می­ شود که از جهات خاص مربوط­­به نقطه­ نظرهای تحقیق دارای صفات مشترک بوده و مشمول نتایج پژوهش مورد نظر باشند. با توجه به تعریف بیان شده­و برای سنجش روابط احتمالی موجود بین ویژگی های فردی بیمه گر و تمایل بیمه گذاران به خرید خدمات بیمه ای (از دیدگاه بیمه گران)، کلیه بیمه گرانی که در نمایندگی ها و شعبات بیمۀ البرز شهرستان های رشت، فومن و انزلی مشغول به فعالیت می‌باشند و خدمات بیمه ای ارائه می‌دهند، جامعه آماری تحقیق را تشکیل می‌دهد. با توجه به تعداد نمایندگان بیمه البرز که در شهر رشت ۹ ۹۰ نفر و در شهر انزلی برابر ۳۶ نفر و در شهر فومن برابر ۱۰ نفر بوده اند، جامعه آماری تحقیق از نوع جوامع محدود می‌باشد.

۳-۴) روش نمونه گیری

از آنجا که تعداد جامعه محدود بوده است پرسشنامه مذبور را در اختیار کلیه افراد جامعه مذکور قرار داده و تکمیل نمودیم، به عبارتی از تمام شماری استفاده نمودیم.

۳-۵) روش­ جمع‌ آوری اطلاعات

یکی از مهم­ترین مراحل تحقیق، گردآوری داده است، داده ­های مورد نیاز برای انجام تحقیق را به طرق مختلف ‌می‌توان جمع ­آوری نمود. ابزارهای گوناگونی شامل مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه و اسناد و مدارک و غیره برای به دست آوردن داده ­ها وجود دارد. هر یک از این ابزارها معایب و مزایایی دارند که هنگام استفاده از آن­ها بایستی مورد توجه قرار گیرند تا اعتبار پژوهش دچار خدشه نشود و از طرفی نقاط قوت ابزار تقویت گردد. (خاکی، ۱۳۷۸). مهمترین روش­های گردآوری داده ­ها در این تحقیق بدین شرح است :

۳-۵-۱) مطالعات کتابخانه ­ای

برای گرداوری برخی از اطلاعات به مطالعه اسناد و مدارک موجود می پردازیم و ‌به این ترتیب از داده‎های مکتوب در تحقیق جهت انجام بهینه تحقیق استفاده می نماییم. منابع این داده ­ها عبارتند از: (سالنامه آماری، کتب و مقالات مرتبط داخلی و خارجی، پایان نامه­ ها، پایگاه های اینترنتی).

۳-۵-۲) مطالعات می‌دانی

در این تحقیق برای انجام مطالعات می‌دانی از پرسشنامه استفاده گردیده است. پرسشنامه به عنوان یکی از متداول ترین ابزار های جمع‌ آوری اطلاعات در تحقیقات پیمایشی است است و عبارت است از مجموعه‎ای از پرسشنامه هدف مدار که با بهره گیری از مقیاس های گوناگون، دنظر دیدگاه و بینش یک فرد پاسخگو را مورد سنجش قرار می‌دهد. در این پژوهش از ۱ نوع پرسشنامه محقق ساخته برای ارزیابی روابط مشخصه‌آموزش‌ها فردی بیمه گر و تمایل بیمه گذاران به خرید بیمه استفاده نمودیم. برای طراحی این سؤالات از طیف پنج گزینه­ای لیکرت استفاده گردیده که یکی از رایج­ترین مقیاس­های اندازه ­گیری به شمار می­رود. شکل کلی و امتیازبندی این طیف به صورت ذیل است:

جدول ۳-۱) شیوه امتیازدهی طیف لیکرت

بسیار زیاد
زیاد
متوسط
کم
بسیار کم
امتیازبندی:
۵
۴
۳
۲
۱

این پرسشنامه با مطالعه چندین پایان نامه و بررسی مشخصه‌ های قابل اندازه گیری در بیمه گران و توسط خود محقق در ۲ بخش، ساخته شده است:

بخش اول برای اطلاعات دمو گرافیک شامل جنسیت پاسخ دهندگان، گروه سنی و میزان تحصیلات آنان و بخش دوم برای کسب اطلاعات مربوط به سنجش متغیر های اصلی تحقیق تدوین شده است.

همان‌ طور که در قسمت قبل توضیح داده شد؛ پاسخ سوالات بر حسب طیف با عدد(۱) معرّف سطح خیلی کم تا عدد (۵) معرّف خیلی زیاد توسط افراد نمونه امتیاز بندی شدند.

به طوری که سوالات ۱ تا ۴ برای سنجش نحوۀ بیان بیمه گر طراحی شده ، هدف از درج سوالات ۵ تا ۸ در پرسشنامه ارزیابی شاخص نحوۀ رفتار بیمه گر بوده است و به منظور سنجش متغیر صداقت بیمه گر سوالات ۹ تا ۱۲ را تبیین نمودیم و در نهایت جهت ارزیابی تمایل بیمه گذاران به خرید بیمه نامه از دیدگاه بیمه گران سوالات ۱۳تا ۱۶ را در طراحی نمودیم. با توجه ‌به این مطلب که پرسشنامه محقق ساخته بوده است، از روش های محاسبۀ آلفای کرونباخ و آمارۀ kmo Bartlet برای سنجش پایایی و روائی تحقیق استفاده می نماییم.

۳-۶) روائی و پایائی ابزار اندازه ­گیری

یکی از مهم­ترین جنبه­ های هر تحقیق، شایستگی و مناسب بودن ابزار اندازه ­گیری آن است. چرا که داده ­ها و اطلاعات لازم برای تجزیه و تحلیل و کسب نتایج نهایی، از طریق ابزار اندازه ­گیری به دست می ­آید.

۳-۶-۱) روائی (اعتبار) ابزار اندازه ­گیری

مفهوم اعتبار ‌به این پرسش پاسخ می­دهد که ابزار اندازه ­گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می­سنجد. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه ­گیری نمی­ توان به دقت داده ­های حاصل از آن اطمینان داشت (سرمد و همکاران، ۱۳۸۵).

برای بررسی اعتبار محتوا این پرسشنامه، پرسشنامه اولیه را ابتدا تنظیم نموده وتحت نظر چند تن از اساتید دانشگاه و کارشناسان امر قرار داده شد تا در رابطه با روایی پرسشنامه، اینکه سؤالات مطرح شده، آنچه را که مدنظر است، اندازه ­گیری می­ کند یا نه؟ اظهارنظر نمایند و بعد از آن از تحلیل عاملی تأییدی آمارۀkmo- bartlet محاسبه شد که مقدار آن برابر ۰٫ ۶۸ شده که از حداقل مقدار ۰٫ ۵ بزرگتر است بنا براین پرسشنامه از روائی کافی برخوردار است.

۳-۶-۲) پایائی (اعتماد) ابزار اندازه ­گیری

از آنجا که آلفای کرونباخ معمولاً شاخص کاملاً مناسبی برای سنجش قابلیت اعتماد ابزار اندازه ­گیری و هماهنگی درونی میان عناصر آن است، ‌بنابرین‏ قابلیت اعتماد پرسشنامه مورد استفاده در این تحقیق را به کمک آلفای کرونباخ در نرم افزار spss ارزیابی می­کنیم.

جدول ۳-۲) ضریب آلفای کرونباخ

نحوۀ بیان بیمه گر

نحوۀ رفتاربیمه گر

صداقت بیمه گر

تمایل به خرید بیمه

گذاران

کل

مقدار آلفا

۰٫ ۷

۰٫ ۷۲

۰٫ ۷۴

۰٫ ۷۱

۰٫ ۸۳

تعداد گویه ها

۴

۴

۴

۴

۱۶

۳-۷) روش تجزیه و تحلیل داده های تحقیق

پس از جمع‌ آوری اطلاعات از روش آمار توصیفی نظیر جداول فراوانی و نمودار برای بخش دموگرافیک استفاده شد و برای آزمون فرضیات تحقیق در بخش آمار استنباطی، متناسب با نوع فرضیه از روش ضریب همبستگی و جداول توافقی و آزمون خی دو استفاده گردید. در تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ۱۸ استفاده شده است.

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل آماری

۴-۱) مقدمه

در این فصل با بهره گرفتن از اطلاعات به دست آمده از فصل ۳ به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته می شود. ابتدا در این فصل،آمار توصیفی با بهره گرفتن از جدول فراوانی و نمودار برای متغیر جنس،گروه سنی و تحصیلات پاسخ دهندگان مورد بررسی قرار می‌گیرد.

به علت قابلیت انعطاف‌پذیری ذاتی که در برخی از استانداردهای حسابداری و نحوه به کارگیری آن‌ ها وجود دارد، مدیران این فرصت را دارند تا از میان مجموعه‌ای از رویه‌های حسابداری، روش یا روش‌هایی را انتخاب نمایند تا به سطح مطلوب سود برسند. بیتی ووبر (۲۰۰۳) نشان دادند که اعتباردهندگان بانکی تمایل به ایجاد تغییرات حسابداری مبتنی‌بر افزایش سود به منظور کاهش اثر محدودیت‌های این بدهی‌ها دارند. فیلدز و همکاران در سال ۲۰۰۱، انتخاب‌های حسابداری را در سه گروه طبقه‌بندی کرده‌اند.

طبقه اول انتخاب‌های حسابداری که ناشی از وجود هزینه های نمایندگی و در غیاب کامل است. در این طبقه، هدف انتخاب‌های حسابداری (هدف از انتخاب یک رویه از میان یک مجموعه‌ای از رویه‌های پذیرفته‌شده) تأثیر گذاردن بر آرایش قراردادی مثل طرح‌های پاداش و قراردادهای بدهی شرکت است. طبقه دوم، انتخاب‌های حسابداری ناشی از نامتقارنی اطلاعات و تلاش برای تأثیر گذاردن بر قیمت‌های سهام می‌باشد. طبقه سوم از انتخاب‌های حسابداری به طبقه اول انتخاب‌های حسابداری که ناشی از وجود هزینه های نمایندگی و در غیاب کامل است. در این طبقه، هدف انتخاب‌های حسابداری (هدف از انتخاب

یک رویه از میان یک مجموعه‌ای از رویه‌های پذیرفته‌شده) تأثیر گذاردن بر آرایش قراردادی مثل طرح‌های پاداش و قراردادهای بدهی شرکت است. طبقه دوم، انتخاب‌های حسابداری ناشی از نامتقارنی اطلاعات و تلاش برای تأثیر گذاردن بر قیمت‌های سهام می‌باشد. طبقه سوم از انتخاب‌های حسابداری به منظور تأثیر گذاشتن بر انتظارات بخش‌های برون‌سازمانی غیر از مالکان شرکت مثل نظام مالیاتی، قانون‌گذاران دولتی یا اتحادیه‌های کارگری باشد. مثالی از حوزه حسابداری که چنین انعطاف‌پذیری را فراهم می‌آورد، حسابداری استهلاک و حسابداری موجودی‌ها می‌باشد. به عنوان نمونه دوپچ و پینکوس (۱۹۸۸) مطالعه‌ای بر روی شرکت‌هایی که از روش اولین صادره از اولین وارده و یا از روش اولین صادره از آخرین وارده در درازمدت استفاده کرده‌اند و یا از یک رویه به رویه دیگر تغییر روش داده‌اند، انجام دادند، نتایج تحقیقات آن‌ ها نشان می‌دهد که انتخاب رویه حسابداری خاص در موجودی کالا، به منظور افزایش ذخیره مالیاتی طراحی می‌شود.

علاوه بر تغییرات و انتخاب‌های حسابداری اختیاری، برخی از مطالعات به شواهدی دست یافتند که نشان می‌دهد، شرکت‌ها ممکن است برخی استانداردهای اجباری حسابداری را برای تحت تأثیر قرار دادن سودهای گزارش‌شده‌شان، زودتر از موقع به کار گیرند. نتیجه تحقیق ترومبلی (۱۹۸۹) نشان داد شرکت‌های کوچکتر علاقه زیادی به پذیرش زودهنگام SFAS 86، قبل از تاریخ مؤثر آن، نسبت به شرکت‌های بزرگتر دارند^[۳۷]. ترومبلی از هزینه های سیاسی کمتر شرکت‌های کوچک، برای توجیه پذیرش زودهنگام چنین استانداردهای حسابداری که مبتنی‌بر افزایش سود است، نام می‌برد.

۲-۴-۲ مدیریت سود از طریق طبقه‌بندی:

صورتحساب سود و زیان شامل مؤلفه‌های مختلفی از طریق قبل از سود خالص است. از آن جایی که بسیاری از سرمایه‌گذاران و کاربران صورت‌های مالی برای سود عادی یا عملیاتی قبل از اقلام غیرمترقبه قابل قبول است. برای مدیریت مؤلفه‌های عملیاتی سود نسبت به سود خالص به اهداف موردنظر می‌توانند از آن استفاده کنند و اقلام غیرتکراری به بخش عادی و غیرعادی سود است.

از آن جایی که اقلام تعهدی حسابداری به ویژه بخش غیرعادی یا اجباری‌اند. در بسیاری از ابزارهای فوق ‌در مورد مدیریت سود را در خود جای می‌دهد و از طرف دیگر به علت قابلیت مقایسه با اکثر تحقیقات اخیر ‌در مورد مدیریت سود، در این تحقیق غیر از اقلام سهامی به عنوان نماینده مدیریت سود استفاده شده است.

۲-۶ اندازه‌گیری مدیریت سود:

از آن جایی که مدیریت سود به طور مستقیم قابل اندازه‌گیری نیست. چندین روش را برای تقریب بالقوه آن ارائه می‌دهد. این روش‌ها شامل روش اقلام تعهدی اختیاری، روش اقلام تعهدی خاص، روش کل اقلام تعهدی، روش تغییرات حسابداری و روش تعهدی.

۲-۶-۱ مدل‌های اقلام تعهدی:

به دلیل نقش مؤثر و محوری مدل‌های تعهدی در آزمون مدیریت سود تلاش‌های تحقیقی زیادی جهت مقایسه و هدایت مدل‌های جدید، به کار گرفته شده است. در طول یک دوره مدل جونز و متغیرهایش به طور جامعی در مقالات ادبی مورد استفاده قرار گرفت. محققان تجربی در دوره توانایی این مدل در تأمین برآوردهای صحیح از اقلام تعهدی اختیاری تحقیق و بررسی می‌نمودند در ادامه مدل مشابه دیگری در این حوزه ها ارائه گردید. واینست و لایزر(۲۰۰۱)- به مانند نظر هیلی (۱۹۹۶) مشکل اصلی ماهیت مدل‌ها را

عدم توانایی آن‌ ها در شناخت و انجام و کسب و کار می‌دانند. مدل تمدیل‌شده از نظر کوتاری، لئون و ویسلی (۲۰۰۵) منجر به پیشرفت موضوعی به سوی هدایت مسئله مورد نظر هیلی می‌گردد. جیانمینگ در تحقیقات دیگری که برخی از مشخصات اصلی شرکت‌ها، ارزیابی صورت‌های مالی و اقلام تعهدی استوار می‌باشد پرداخته است.

تحقیقاتی که نشان انجام دادند حول موارد ذیل متمرکز می‌باشد:

۱- تشخیص از سرمایه در گردش ابتدای دوره غیرعادی؛

۲- نسبت سرمایه در گردش؛

۳- عمر مفید دارایی‌های بلندمدت شرکت.

این عوامل به تنهایی برای شرکت‌هایی که دارای صنعت مشابهی هستند یکسان نمی‌باشد. بلکه آن‌ ها اغلب در یک شرکت متنوع و مختلف می‌باشد. شناخت و آگاهی از تأثیرات این عوامل بر اقلام تعهدی به ما اجازه می‌دهد تا اقلام تعهدی مورد انتظار و غیرمنتظره را بهتر ارزیابی نماییم و به ترتیب ما را قادر می‌سازد تا فعالیت‌های غیرمنتظره را که در یک شرکت در حال انجام است، تشخیص دهیم این عوامل را می‌توان از نظر آماری و با مدل اقلام تعهدی، در مدل‌های دچو، کوتاری پیگیری نمود.

ارزیابی اول شامل سرمایه در گردش غیرنقدی و غیرعادی می‌باشد. این امر واضح است که اقلام تعهدی، قابل برگشت می‌باشند. به هر حال از نظر تجربی، اقلام تعهدی معوق در مدل مؤثر باعث بهبود این مدل نمی‌گردد. تحققات جیانمینگ نشان می‌دهد که برگشت اقلام تعهدی و فوق منطبق‌بر مانده سرمایه در گردش غیرنقدی و غیرعادی ابتدای دوره، باشد. ‌بر اساس این بحث و بررسی، این گونه فرض نموده است که اقلام تعهدی، به طور معکوسی با انحراف سرمایه در گردش غیرنقدی از سطح عادی و تاریخی آن‌ ها، مرتبط می‌باشد.

متوسط نمرات ADHD آن ها بر اساس مقیاس DuPauPs در ۶ مورد ۲۰% و بالاتر از متوسط بچه های کره ای بود. در گروه بالغین ۳ مورد بیماری افسردگی ۱ مورد اسکیزوفرنی و ۱ مورد هم اختلال وسواسی جبری داشند.

با این مصاحبه ساختاری مشخص شد کسانی که معتاد به اینترنت هستند اختلالات روانپزشکی متعددی هم دارند. نوع این اختلالات در سنین مختلف متفاوت است. اگر چه این محققین نتوانستند نتیجه گیری کنند که آیا اعتیاد به اینترنت علت است یا نتیجه این اختلالات، اما توصیه شده پزشکان باید اختلالات روانپزشکی وابسته به سن را در کسانی که معتاد به اینترنت هستند جدی تلقی کنند. (۲۸)

– درفوریه ۲۰۰۵ در بخش روانپزشکی دانشگاه Nottingham انگلستان تحقیقی با عنوان:”شیوع استفاده مرضی از اینترنت در میان دانشجویان دانشگاه و ارتباط آن با عزت نفس سلامت کلی و عدم بازداری”توسط Niemz K,Griffiths M,Banyard P انجام شد.

مطالعه اخیر به منظورتعیین یافته های شایع درمعتادان به اینترنت و پیشگیری از اعتیاد به اینترنت در میان دانشجویان به دلیل در معرض آسیب بودن این افراد به طور اخص انجام شد.

‌به این منظور ۳۷۱نفرازدانشجویان انگلیسی به سوالاتی که شامل:

۱- پرسشنامه مقیاس استفاده مرضی از اینترنت (Pathological Internet Use (PIU) scale)

۲- پرسشنامه GHQ ، ۳- مقیاس عزت نفس (self-esteem scale) ، ۴- معیار عدم بازداری(disinhibition) بودند، پاسخ دادند.

نتایج نشان داد ۳/۱۸ % نمونه ها که استفاده مرضی از اینترنت داشتند مشکلات بین فردی و اجتماعی و تحصیلی دارند. نتایج دیگر نشان داد استفاده کنندگان مرضی اینترنت، عزت نفس پایین تر و عدم بازداری اجتماعی بیشتری دارند. اگر چه اختلاف معنی‌داری در نمرات GHQ در آن ها نبود. این نتایج به طور کلی در ارتباط با محدودیتهای متودولوژی تحقیق در نظر گرفته می‌شود. (۲۹)

– در دسامبر۲۰۰۴ در مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌ها در دپارتمان پزشکی کالج پزشکی دانشگاه کره تحقیقی با عنوان: “همراهی اعتیاد به اینترنت با ارتقاء سلامت روش های زندگی و تعبیر سطح سلامت” توسط Kim JS,Chun BC انجام شد.

این مطالعه برای نشان دادن ارتباط بین اعتیاد به اینترنت بالغین و نیمرخ ارتقاء سلامت روش های زندگی و تعبیر سطح سلامت به منظورردیابی اثر اعتیاد به اینترنت بر سلامت بالغین انجام گرفت. آزمون دهندگان دانش آموزان سال دوم از ۳ دبیرستان در شهر K در Kyung Gi province بودند. از۷۶۹مورد، ۷۶۴ نفر به سوالات پاسخ دادند. (۳/۹۹%) که ۳۹۵ نفر (۷/۵۱% ) از دبیرستان جونیور و ۳۶۹ نفر ( ۴۸% ) دانش آموزان دبیرستانی بودند. پرسشنامه‌ها شامل اعتیاد به اینترنت Young، نیمرخ روش های سلامت و تعبیر سطح سلامت و ویژگی‌های کلی بودند.

از آزمون‌های T-test و ANOVA به منظور مقایسه بین دو گروه استفاده شد. از تست Chi2 هم برای تحلیل فراوانی ها و رگرسیون چند متغیری در برنامهSAS 8. 1 استفاده شد. نتایج، یک اختلاف آماری معنی‌داری در نیمرخ ارتقاء سلامت روش های زندگی با سطح اعتیاد به اینترنت را نشان داد. نمرات تعبیرسطح سلامت در گروه معتادان شدید، کمتربود(P<0. 0001) همچنین ارتباط معنی‌دار و قابل ملاحظه ای بین اعتیاد به اینترنت و نیمرخ ارتقاء سلامت روش های زندگی وجود داشت. ( P<0. 0001 ) نتایج رگرسیون چند گونه ای نشان داد بین نمره اعتیاد به اینترنت Young و نیمرخ ارتقاء سلامت روش های زندگی بعد از کنترل کردن متغیرها ی دیگر، ارتباط معنی‌داری وجود دارد. به گونه ای که گروه معتادان به اینترنت شدید، کمترین نمره را در نیمرخ ارتقاء سلامت روش های زندگی و همچنین در تعبیر سطح سلامت داشتند و محققان این پژوهش پیشنهاد کردند، پزشکان به اثرات منفی اعتیاد به اینترنت بر سطح سلامت بالغین توجه ویژه داشته باشند. (۳۰)

– در فوریه ۲۰۰۴در دانشگاه Konkak کره جنوبی تحقیقی با عنوان: “ارتباط اعتیاد به اینترنت با افسردگی و افکار خودکشی در بالغین” توسط Ryu EJ,Choi KS,Seo JS,Nam BW انجام شد.

این مطالعه برای نشان دادن سطح اعتیاد به اینترنت و تحقیق در جهت یافتن ارتباط بین آن و افسردگی و افکار خودکشی در بالغین انجام شد.

شرکت کنندگان در این تحقیق ۱۶۷۰ نفر از دانش آموزان دبیرستانی یک شهرهای کره جنوبی بودند.

مقیاس اعتیاد به اینترنت برای بررسی اعتیاد به اینترنت و Disc-MDDSQ برای سنجش افسردگی در شرکت کنندگان و پرسشنامه افکار خودکشی JR برای اندازه گیری افکار خودکشی استفاده شد.

در پایان تحقیق ملاحظه شد ۱/۳۸% شرکت کنندگان در مراحل اولیه اعتیاد به اینترنت بودند و ۵/۱% آن ها به ‌عنوان معتادان شدید به اینترنت شناخته شدند.

رویهمرفته نمرات معیار اعتیاد به اینترنت۱۲/۵۲ ۳۷۵/۵۷ بود. در ویژگی‌های نمونه ها در افراد با سطوح مختلف اعتیاد به اینترنت تفاوت وجود داشت. این اختلافات در Disc-MDD-SQ و نمرات IAS در میان سطوح اعتیاد به اینترنت از نظر آماری معنی‌داربود. به طوری که شدت اعتیاد به اینترنت ارتباط مستقیمی‌با سطح افسردگی و تصورات خودکشی داشت. (۳۱)

بیان مسئله:

بررسی آثار و پیامدهای روانی، اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی، تحصیلی و بالینی اینترنت و رایانه، امروز نقطه عطف توجهات روانپزشکان و روانشناسان بالینی به حساب می‌آید. افزون بر این، چون ترکیب عناصر روان شناختی، لذت، برانگیختگی و احساس غالب بودن در اینترنت، جاذبه های آن ها را نزد کاربران دو چندان ‌کرده‌است. متخصصان علوم رفتاری باید بیش از پیش، نگران آثار احتمالا منفی آن بر روی جامعه باشند.

با توجه به پژوهش‌های انجام شده ‌در مورد اینترنت، ملاحظه می‌شود که در حال حاضر اینترنت، باعث کاهش عزت نفس، پرخاشگری، انزوای اجتماعی، تنهایی، افسردگی، پیامدهای منفی جسمانی و غیره می‌گردد.

لذا این پژوهش به بررسی رابطه استفاده مرضی از اینترنت و سلامت روانی می‌پردازد. موضوعی که بررسی آن هم می‌تواند در سطح کاربردی، برای پزشکان و روانشناسان و هم در سطح نظری، امکان دستیابی به الگوهای معرفت شناختی را فراهم سازد.

اهداف پژوهش:

هدف کلی:

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین اختلال اعتیاد به اینترنت و سلامت روانی در مراجعین به کافی نتهای شهر مشهد بوده است.

اهداف عینی (رفتاری):

۱-بررسی رابطه بین اطلاعا ت جمعیت شناختی و اعتیاد به اینترنت

۲- بررسی رابطه بین اطلاعا ت جمعیت شناختی و سلامت روانی

۳- بررسی رابطه بین اعتیاد به اینترنت با سلامت روانی آنان

اهداف فرعی :

بر اساس ابعاد ۹ گانه پرسشنامه (Symptom Checklist-90-Revised)SCL-90-R، ۹ هدف فرعی خواهیم داشت.

۱- بررسی ارتباط اعتیاد به اینترنت و جسمانی سازی

۲- بررسی ارتباط اعتیاد به اینترنت و وسواس-اجبار

۳- بررسی ارتباط اعتیاد به اینترنت و حساسیت در روابط بین فردی

۴- بررسی ارتباط اعتیاد به اینترنت و افسردگی

۵- بررسی ارتباط اعتیاد به اینترنت و اضطراب

۶- بررسی ارتباط اعتیاد به اینترنت و حالات پارانوئیدی

۷- بررسی ارتباط اعتیاد به اینترنت و خصومت و پرخاشگری

۸- بررسی ارتباط اعتیاد به اینترنت و حالات سایکوتیک

۹- بررسی ارتباط اعتیاد به اینترنت و فوبیا

فرضیه یا سوال تحقیق:

۱-شیوع اختلال‌های روانی در افرادی که استفاده مرضی از اینترنت دارند بیشتر از افرادی است که چنین تجربه ای ندارند.

ویژگی‌های افراد دارای هوش هیجانی بالا:

1. 1. آن ها سعی می‌کنند بیشتر به احساسات خود به بر چسب بزنند تا به موقعیت‌ها و خودشان.

1. 1. افکار و احساسات خویش را از یکدیگر تمییز می‌دهند.

1. 1. مسئولیت احساساتشان را برعهده می گیرند.

1. 1. 1. از احساساتشان برای کمک کردن به تصمیم گیریشان استفاده می‌کنند.

      

   

1. 1. به احساسات دیگران احترام گذارند.

1. 1. احساس انرژی زا و نیرو بخشی دارند عصبانیت

1. 1. آن ها برای احساسات دیگران اعتبار قائلند و همدردی و پذیرش نسبت به دیگران و احساساتشان دارند.

1. از نصیحت کردن، دستور دادن، کنترل کردن، قضاوت کردن یا سخنرانی ‌در مورد دیگران پرهیز می‌کنند. (اکرامی، ۱۳۸۰).

عناصر پایه ای هوش هیجانی

خودآگاهی:

مشاهده و شناخت احساسات خود؛ توانایی ابراز احساسات و یافتن واژگانی برای بیان آن ها؛ آگاه شدن از ارتباط میان افکار، احساسات و واکنش­ها.

خودآگاهی مهمترین مورد هوش هیجانی و زیر بنای تمام صلاحیت هاست. این گفته سقراط که (خود را شبان) ‌به این اصل اساسی هوش هیجانی یعنی آگاهی داشتن نسبت به احساسات خود در زمان بروز آن ها اشاره می‌کند. این نسبت به احساسات، توانایی عاطفی اساسی است که دیگر توانایی ها، از قبیل خویشتن داری عاطفی، بر پایه ان بنا می شود.

جان مایر روان شناس دانشگاه نیوهمپشایر که در فرموله کردن نظریه هوش هیجانی با پیتر سالوی از دانشگاه یل همکاری ‌کرده‌است، می‌گوید: «خودآگاهی به معنای آگاه بودن از حالت روانی خود و نیز تفکر ما درباره آن حالت روانی خود و نیز تفکر ما درباره آن حالت است (گلمن، ترجمه پارسا، ۱۳۸۲،ص ۷۹)

همدلی:

درک احساسات و علایق دیگران و مدنظر قرار دادن دور نمای ذهنی آنان، احترام گذاردن به تفاوت‌های موجود در احساسات افراد نسبت به پدیده‌های مختلف: همدلی بر پایه خودآگاهی بنا می شود. هر قدر نسبت به احساسات خودمان گشاده تر باشیم، در دریافت احساسات دیگران ماهرتر خواهیم بود و می‌توانیم پیامهایی را که در کلمات و اعمال افراد دیگر نهفته است، درک کنیم.

عواطف افراد بیشتر اوقات از طریق نشانه هایی غیر از بیان مستقیم ابراز می شود. ۹۰ درصد پیام های عاطفی یا حتی مقداری بیشتر از آن غیر کلامی هستند، شکست در دریافت احساسات دیگران، یک کاستی اساسی در هوش هیجانی است و توانایی دریافت پیام‌های غیر کلامی، کلید درک احساسات دیگران است.

در تحقیقی که توسط رابرت زرنتال روانشناس دانگشاه هاروارد، درباره توانایی افراد در درک پیام‌های غیر کلامی انجام شده، این نتیجه به دست آمد که افرادی که دریافتن احساسات دیگران بر اساس نشانه های غیر کلامی تواناهستند، انطباق عاطفی بهتری دارند، محبوب تر، معشارتی تر ونیز حساستر می‌باشند. در کل زنان، در ابراز این نوع همدلی بهتر از مردان هستند.

همچنین در آزمونی که بر ۱۰۱۱ کودک به عمل آمد،کسانی که در زمینه دریافتن احساسات غیر کلامی دیگران استعدای از خود نشان دادند، در میان محبوب ترین شاگردان مدرسه جای داشتند و از نظر ثبات عاطفی از بقیه با ثبات تر بودند. کارکرد آنان نیز در مدرسه بهتر از دیگران بود. می توان نتیجه گرفت که تسلط افرادی مؤثر و کارآمد باشند و معلمان آن ها را بیشتر دوست داشته باشند. (گلمن، ترجمه پارسا، ۱۳۸۲، ص ۱۴۰)

مجموعه ­ای از مطالعات انجام شده توسط «ماریان راک- یارو»^[۴۸] «کارولین ژان- واکستر»در مؤسسه‌ ملی سلامت روان نشان داد که تفاوت موجود در میل به همدلی در افراد مختلف، به نحوه تربیت کودکان از جانب والدین بستگی دارد. آنان دریافتند زمانی که شیوه تربیتی، توجه شدید کودکان را به سوی مشکلی که در اثر بدرفتاری آنان برای دیگران پیش آمده است جلب می‌کند، آنان همدلی بیشتری پیدا می‌کنند.

همچنین آنان دریافتندکه همدلی کودکان از نحوه واکنش نشان دادن اطرافیان در مقابل درماندگی دیگران نیز شکل می‌گیرد. کودکان با تقلید از آنچه که می بینند، مجموعه ای رفتاری از واکنش های حاکی از همدلی را در خود به وجود می آورند، به ویژه در کمک به افراد دیگری که دچار درماندگی شده اند (همان منبع، ص ۱۴۳)

توانایی برقراری ارتباط:

توانایی شناخت احساسات دیگران و شکل دادن به عواطف فردی دیگر، نطقه ثقل هنر برقرار کردن ارتباط است. لازمه هماهنگی کردن با دیگران، وجود اندکی آرامش در وجود شخص و در واقع تسلط بر احساسات خود است. این مهارت در کنار آمدن با دیگران مؤثر واقع می شود.

توانایی بیان احساسات خود: میزان مهارت افراد در بیان احساسات خود، شایستگی اجتماعی مهمی است. « پل اکمن »^[۴۹] اصطلاح قواعد بیانگری را برای بیان هم رأیی اجتماعی درباره اینکه کدام احساس ات را در چه زمانی می توان به طور صحیح نشان داد، به کار می‌برد.

در این زمینه در فرهنگ های مختلف تفاوت‌های بسیاری مشاهده می شود.

قواعد بیانگری بر اساس چند نوع هستند:

• • به حداقل رساندن نمایش احساسات

• • اغراق کردن در احساسات خود از طریق بزرگ نمایی آن احساسات

• • جایگزین کردن یک احساس به جای دیگری

• اینکه یک فرد، این راهبردها را تا چه حد به خوبی به کاربگیرد و بداند چه زمانی از آن ها استفاده کند، یکی از عوامل هوش هیجانی است.

ما این قواعد بیانگری را تا حدودی از طریق دستور العمل های صریح، از همان اوایل زندگی فرا می گیریم. زمانی که به یک کودک یاد می‌دهیم وقتی پدربزرگ چیزی نامناسب اما از نظر معنوی با ارزش را برای تولدش به او هدیه داد، ناراحتی خود را نشان ندهد، بلکه لخند بزند و تشکر کند، در زمینه قواعد بیانگری به او آموزش می‌دهیم. اگر چه، آموزش در این زمینه غالباً از طریق الگو برداری صورت می‌گیرد.

اداره صحیح تبادلات عاطفی:

مادر هر رویارویی به دیگران، علائم عاطفی ارسال می‌کنیم، که این علائم بر افرادی که با ما هستند تأثیر می‌گذارند. هوش هیجانی، اداره صحیح تبادلات عاطفی را در بر می‌گیرد.

عبارتهای محبوب و مجذوب کننده را ‌در مورد افرادی به کار می بریم که دوست داریم از آن جهت با آن ها باشیم.

که مهارت‌های عاطفی آنان، احساس خوبی در ما پدید می آورد. افرادی که می‌توانند به دیگران در آرام کردن احساساتشان کمک کنند، ابزار اجتماعی سودمندی اختیار دارند که موجب می شود، دیگران هرگاه نیاز عاطفی شدیدی داشته به آن ها رجوع کنند.

در کنش متقابل افراد با یکدیگر، حالت روحی از مردی که در بیان احساسات نیرومند تر است به فرد منفعل تر منتقل می شود. افرادی که بتوانند خود را با حالت های روحی به خوبی هماهنگ کنند. یا بتوانند دیگران را از روحیات خود متأثر سازند. مناسبات عاطفی هموارتری برقرار می‌سازند. افرادی که در دریافت وارسال عواطف ضعیف هستند در ارتباط های خود با مشکل مواجه می‌شوند.

یکی از مهمترین ‌سمبل‌های مذهبی که بر روی رفتار مردم وارزشهای آن ها در شرایط بعد از انقلاب تاثیر داشته حجاب و پوشش زنان است این سمبل به عنوان یک محرک مهم برای میزان اعتقاد هنجاری (نه فکری) ومیزان نفوذ نهاد مذهب در جامعه است. لذا در رسانه هاسنجیده می شود که هنرپیشه ها تا چه اندازه ‌با پوشش خود این سمبل را گسترش می‌دهند یا برعکس کاهش آنراکه به معنی تغیییر ارزش‌های مذهبی است تبلیغ می نمایند^[۱۳۱].

میزان تاثیر ‌و تبلیغ ارزش‌های و ‌سمبل‌های مذهبی به جذابیت پیام دهنده یا هنرپیشه بستگی دارد. اگر یک هنرپیشه بد قیافه ودافعه برانگیز چادرسرش کند ویک هنرپیشه زیبا ‌و مقبول جوانان بی حجاب یا بد حجاب باشد هر دو در جهت تغییر وتضعیف ‌سمبل‌های مذهبی در جامعه کار می‌کنند هنرپیشه بدقیافه با حجاب تداعی ومتقارن می شود ولذابه حجاب بار ارزشی منفی می‌دهد.هنرپیشه زیبا ‌و مقبول بد حجابی رابار ارزشی مثبت می بخشد ولذا در بینندگان این نوع پوشش را یک نوع پوشش خوب ‌و مجاز یامشروع جلوه می‌دهد واز آن طریق درپی همانندی وتقلیید بینندگان از هنرپیشه ها،این نوع پوشش در جامعه رواج می‌یابد و در نتیجه عملا ‌سمبل‌های مذهبی کاهشمی یابند وهمراه با آن ها ارزشهاواعتقادات مذهبی نیز تغییرمیکنند^[۱۳۲].

بر اساس تحقیق دکتر رفیع‌پور در زمینه فرایند تغییر ارزش‌ها، مشخص گردید که از سال۱۳۶۰ تا سال ۱۳۷۲ (و سال‌های بعد) یک تغییر ارزشی از ارزش‌های فرامادی به سمت ارزش‌های مادی روی داده است دکتر رفیع پوربا تحلیل محتوای پرفروش‌ترین فیلم‌های سینمایی سال ۱۳۶۰(برزخی‌ها)، (بایکوت)، ۱۳۷۰ (عروس) و۱۳۷۲ (هنرپیشه)،تغییر ارزش‌های جامعه از فرامادی به مادی را در آیینه سینما جستجو کرده و فرضیه اصلی خودمبنی برتغییر نظام ارزشی جامعه ایران ازسال۱۳۶۸ به بعد رامجدداً تأکید وتأییدنموده است.

همان طورکه بیان گردید یکی از مهمترین نمادهای مذهبی که پس از انقلاب بر رفتار و ارزش‌های افراد بسیار تأثیر داشته، حجاب و پوشش زنان است.. از این رو در فیلم‌های مذکور، هدف، بررسی این نکته بود که پوشش بازیگران تا چه حد مروّج و مبلّغ این نماد یا نفی کننده آن است .

تحلیل محتوای دو فیلم «برزخی‌ها» و «بایکوت» در مقایسه با فیلم «عروس» نشان می‌دهد که در دو فیلم نخست، زنان در پوششی متوسط یا بیشتر ظاهر شده‌اند، اما در فیلم عروس (پرفروش‌ترین فیلم ۱۳۷۰) از مجموع ۴۷ تصویری که از هنرپیشه زن نشان داده شده، ۳۴ مورد (۷۲ درصد) با پوشش و حجاب نسبتاً کمتر از متوسط بوده است و برخلاف دو فیلم مذکور که حاوی ارزش‌های ملی- مذهبی و انقلابی است، روحیه مصرف‌گرایی و نیز ارزش‌های مادی، ثروت، نابرابری و سودجویی به مثابه ارزش‌های مثبت اشاعه داده شده است و در فیلم هنرپیشه (پرفروش‌ترین فیلم۱۳۷۲) بی‌توجهی به نمادهای مذهبی را حتی بیشتر از فیلم عروس اشاعه داده است.

دکتر رفیع پور در تحقیق خود نشان می‌دهد که فشار هنجاری و کنترل درونی که در زمینه رعایت حجاب در سال‌های ۶۰ وجود داشته در سال ۷۱ بسیار کاهش یافته است و همچنین احترام به زنان با حجاب نیز پایین آمده است؛ چرا که «وقتی ارزش‌های یک جامعه تغییر کند و از ارزش مذهبی به طرف غیرمذهبی برود، یعنی ارزش‌های مذهبی از نظر اجتماعی بی‌ارزش ‌شوند، طبعاً دارندگان سمبل‌های آن (از جمله حجاب) نیز از نظر افراد کم یا بی‌ارزش می‌شوند.البته «اگر چه سمبل‌ها می‌توانند تحت شرایطی در پایداری و کارکرد یک نظام اجتماعی مؤثر باشند، اما آن ها عامل اساسی نیستند. عامل پایه‌ای و اساسی‌تر برای یک نظام اجتماعی نابرابری اقتصادی- اجتماعی است» .که در پی آن اخلاقیات و ارزش‌های مذهبی تضعیف می‌گردد و این برای جامعه ما که پایه و اساس نظم اجتماعی آن، احساسات دینی و ارزش‌های مذهبی است، بسیار هشدار دهنده می‌باشد.^[۱۳۳].

با نفوذ و گسترش شبه ارزش‌های فرهنگ غربی ازطریق رسانه های غربی بعد از سال ۱۳۷۰ «بدحجابی» تنها یکی از مظاهر سطحی تغییر ارزش‌ها از فرامادی به مادی است که در نتیجه توسعه ناموزون و نامتوازن نمایان گردیده است. مسأله مدرنیزاسیون و توسعه و تهاجم فرهنگی یا اشاعه و نفوذ فرهنگ غرب، مسأله‌ای است که اساساً کشورهای جهان سوم از جمله ایران را با یک نوع پارادوکس و مواجه نموده است.^[۱۳۴]و بدون پویایی و بالندگی فرهنگ بومی، استحاله ارزشی در همه عرصه‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی رخ خواهد داد که برای مثال در زمینه ارزش‌های فرهنگی مرتبط با ارزش حجب و عفاف؛ ظاهرگرایی به‌جای محتواگرایی، زیبایی چهره به‌جای زیبایی اندیشه، تناسب اندام به جای تناسب شخصیت، مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی به جای قناعت و ساده زیستی، ‌سبک‌سری و جلف‌گری به جای متانت و وزانت، برهنگی و بی‌مبالاتی جسمی و جنسی به جای حجب و حیا و حرمت جسم و جنسیت و ارزش و هنجار می‌گردد ‌بنابرین‏ مسأله حجاب از جمله ‌آسیب‌های اجتماعی است که در سطح و لایه‌های ظاهری جامعه نمایان می‌شود و می‌تواند برای متفکرین اجتماعی، علامت و نمادی از ‌آسیب‌های اجتماعی در عمق و لایه‌های زیرین و پنهان جامعه باشد که توسعه سریع، برون‌زا و ناموزون و تغییرات ارزشی حاصل از آن یکی از عوامل عمده آن می‌باشد.^[۱۳۵]

تعارض فرهنگی در سطح جامعه ما در زمینه پوشش و حفظ حجاب و عفاف محرز است و زمینه ها و برخی از شکل های عمده آن بیان شد . وجود تعارض فرهنگی یکی از منابع تهدید فرهنگی نسبت به نظام جمهوری اسلامی است ، زیرا عملکرد ضروری خرده نظام فرهنگی جامعه ـ که حفظ الگوهای فرهنگی و اجتماعی کردن نسل جدید است ـ تحقق نمی یابد . در نتیجه برآورده نشدن این کارکرد اساسی ، خرده نظامهای دیگر نیز ناتوان از ایفای کارکرد خود خواهند بود.

گفتار دوم:کارکردهای منفی رسانه ها وتاثیر آن ها ‌در تغییر ارزش ها وهنجارهای جامعه

در این نوشتاربرخی ‌از کارکردهای منفی رسانه ­ها بیان می­گردد و در پایان در جهت تقویت کارکردهای مثبت رسانه های جمعی در پیشگیری از انحرافات اجتماعی مانند بد حجابی پیشنهاداتی ارائه خواهد شد.

‏وسایل ارتباط جمعی می ‏توانند در ارائه و عرضه انحرافات اجتماعی، کارکردهای منفی و اثرات مخربی را برای جامعه داشته باشند که در ذیل به برخی از آن ها اشاره می شود:

بنداول:.تحدید مفهوم جرم