۸-۲-۲-۲ زیر‌ساخت‌های معاملاتی

به طور کلی اکثر پاسخ‌دهندگان تأکید کرده‌اند که توسعه تکنولوژیکی سیستم‌های معاملاتی اثر مثبتی بر نقدشوندگی بازار دارد. زیر‌ساخت‌های معاملاتی مدرن و پیشرفته با این مشخصات شناخته می‌شوند:

1. 1. امکان استفاده از سیستم‌های معاملاتی انعطاف پذیرتر را فراهم می‌کند. این امر به نوبه خود به مؤسسات فعال بازار کمک می‌کند که محصولات و خدمات جدید را با روشی مقرون به صرفه و کاراتر ارائه کنند؛

1. 1. ساز و کار معاملاتی کاراتری را ایجاد می‌کند. این امر به فرایند سریعتر اجرای سفارشها منجر می شود، بدین ترتیب که مثلاً موتور معاملاتی^[۵۶] می‌تواند هر دو حالت تطبیق پیوسته یا حراج را که موجب بهبود فرایند کشف قیمت می شود، ارائه کند؛

1. 1. سیستم‌های پیشرفته ‌پیام‌رسانی الکترونیک که امکان ارتباط مستقیم آتی با سایر بورسها به منظور همکاری‌های استراتژیک یا دسترسی مستقیم به بازار توسط واسطه های خارجی رافراهم میآورد؛

1. 1. 1. سیستم و تکنولوژی ‌به‌کاررفته در آن برای سازگاری با تغییرات آتی در نوسانهای بازار و حجمهای معاملاتی، به اندازه کافی پیشرفته، قابل اعتماد و انعطاف‌پذیر است. همچنین قابلیت تطبیق با افزایشساعات معاملاتی را دارد؛

   

1. 1. از کارکردهای سیستمی نظیر “معاملات به قیمت پایانی ^[۵۷]” که به طور بالقوه باعث افزایش حجم معاملات می شود، برخوردار است. برای مثال یورونکست^[۵۸] با افزودن این کارکرد به سیستم توانسته است حجم معاملات خود را تا ۱۰ % افزایش دهد. همچنین سیستم‌های پیشرفته امکان ثبت سفارش‌های متنوع و استراتژیهای معاملاتی تعریف شده توسط کاربر (انواع ‌سفارش‌هایی که دیگر توسط بورس قابل تعیین نخواهند بود، اما با توجه به استراتژی معاملاتی سرمایه گذار قابل تعریف هستند) را فراهم میآورند؛

1. سیستم معاملاتی جدید در برخی بورسها، در نهایت امکان همگرایی بازارهای ابزارهای مشتق و سهام را در یک سیستم واحد ایجاد خواهد کرد که با بهره گرفتن از آن دسترسی به گروه بزرگتری از بازیگران بازار میسر خواهد شد.

هدف از توسعه تکنولوژیکی بازار ثانویه، بهبود دسترسی بازار و فراهم کردن مدل‌های معاملاتی مختلف است. در عین حال تکنولوژی های جدید، عامل توسعه ساختارهای بازار نظیر ظرفیت بازارسازی، مدل‌های پیچیده معاملات خرد سهام یا معاملات کمتر از واحد پایه معاملاتی^[۵۹] و غیره است. تمامی این عوامل در نهایت باعث افزایش نقدشوندگی بازار می‌شوند.

از پیشرفت‌های تکنولوژیکی که بیش از همه توسط پاسخ‌دهندگان تحقیق به آن اشاره شده است، امکان دسترسی مستقیم به بازار و معامله اینترنتی است که قبلاً ذکر شد. در بازارهای نوظهور، ساز و کار دسترسی از راه دور، شبکه ارتباطات الکترونیکی یا سیستم معاملاتی جایگزین^[۶۰] کمتر متداول است.

مشاهده شده است که بازارهایی که از سیستم‌های حراج دستی، به سیستم‌های خودکار روی آورده اند، شاهد تاثیرات مثبت و روشن آن بر نقدشوندگی بوده اند. برای مثال از سال ۲۰۰۵ معاملات بورس برزیل فقط به روش الکترونیکی انجام می شود و معاملات در تالار کاملاً حذف شده است. با بهره گرفتن از این روش، امکان ثبت بیش از پنج میلیون سفارش در طی روز وجود دارد. همچنین واردکنندگان سفارش می‌توانند سفارش‌های خود را به طور مستقیم از مسیرهای مشخصی وارد سیستم معاملات کنند. این امر موجب افزایش چشمگیر تعداد معاملات، کاهش دامنه ی نوسان قیمت‌ها (همچنین افزایش پیوستگی قیمت‌ها) و روان شدن فرایند معاملات در سیستم شده است.

اجرای سیستم معاملات الکترونیک مبتنی بر مظنه^[۶۱] (نظیر یورونکست) در لهستان، تاثیر زیادی بر نقدشوندگی بازار داشته است. در این سیستم امکان معامله پیوسته سهام و ابزارهای مشتق و همچنین معامله اینترنتی از طریق واسط ای.پی.آی^[۶۲] فراهم است. معامله ی اینترنتی (از طریق معاملات طی یک روز که در قراردادهای آتی رخ می‌دهد) بر نقدشوندگی در بازارهای ابزارهای مشتق تاثیر مثبتی داشته است.

۹-۲-۲-۲ محصولات

ابزارهای سرمایه گذاری موجود در بازار عامل مهمی است که جذابیت بازار را در نظر سرمایه گذاران افزایش می‌دهد. یکی از مهمترین مشخصه‌ های بازارهای توسعه یافته، وجود محصولات سرمایه گذاری متنوع، به ویژه ابزارهای مشتق در آن بازار است. ابزارهای متنوع و پیشرفته، گزینه های مختلفی را پیش روی انواع سرمایه گذاران با درجه ریسک پذیری متفاوت قرار می‌دهند. همچنین میزان جذابیت ابزارهای سرمایه گذاری در دسترس، در کمک به تجهیز پساندازها به بازار سرمایه نقش مهمی ایفا می‌کند.

پاسخ‌دهندگان تأکید کرده‌اند که گستردگی، تنوع و میزان پیچیدگی محصولات در جذب سرمایه گذاران اهمیت زیادی دارند. همچنین بنا به دلایل فوق الذکر در افزایش نقدشوندگی بازار نیز تاثیرگذار است.

انواع مختلف محصولاتی که هم‌اکنون در دسترس سرمایه گذاران بازارهای نوظهور قرار دارد و به افزایش نقدشوندگی بازار کمک می‌کند، به شرح زیر است:

1. 1. ابزارهای مشتق که اثر مستقیمی بر نقدشوندگی اوراق بهادار مندرج در آن ها دارند؛

1. 1. ابزارهای ساختار یافته و حق خرید سهام^[۶۳] به عنوان ابزارهای پوشش ریسک؛

1. 1. قراردادهای آتی سهام ^[۶۴]که در هند عملکرد موفقیت آمیزی داشته اند )حدود ۵۰ % معاملات ابزارهای مشتق). البته، این ابزار در بورس مالزی نقدشوندگی را افزایش نداده است. به نظر می‌رسد که به کارگیری چنین ابزارهایی الزاماًً موفقیت آمیز نخواهد بود و بستگی زیادی به محیط عملیاتی و وضعیت سرمایه گذاران هر بازار دارد.

1. 1. صندوق‌های قابل معامله در بورس؛ و

1. صندوق‌های پوشش ریسک به عنوان یک گزینه ی سرمایه گذاری دیگر. در گزارش قبلی کمیته بازارهای نوظهور، اهمیت بازارهای مشتق نقد مورد تأکید قرار گرفته بود.

مسئله ای که در بحران مالی دهه ۹۰ آسیا آشکار شد، این بود که کشورهایی که بیش از همه از بحران لطمه دیده بودند، بازارهای قرارداد آتی آن ها از نقدشوندگی کافی برخوردار نبوده است که این امر باعث کاهش توانایی مشارکت کنندگان برای پوشش فشارهای ریسک شده بود. شناخت نادرست از موارد کاربرد ابزارهای مشتق نیز بر شدت این مسئله افزود. از آن زمان به بعد، در کشورهای مختلف به منظور توسعه و رشد بیشتر بازار ابزارهای مشتق اقدامات متعددی انجام شده است.

اکثر پاسخ‌دهندگان خاطر نشان کرده‌اند که چارچوبهای مقرراتی خود را به منظور توسعه ابزارها و محصولات جدید بهبود بخشیده اند. برای مثال تایلند به منظور افزایش تنوع و تعداد ابزارهای در دسترس بازار سرمایه، به انتشار پیوسته ابزارهای جدید روی آورده است.