اعتیاد به اینترنت، با عزت نفس نیز در ارتباط است .به نظر برخی پژوهشگران ، افرادی که عزت نفس پایین و مهارت‌های اجتماعی کمی دارند، بیشتر از همه احتمال دارد که وسوسه شوند تا در فضای مجازی، کنترل را به دست بگیرند و احساس هویت و جایگاهی را که در زندگی واقعی ندارند به دست آورند. با این همه نوع رابطه بین عزت نفس و اعتیاد به اینترنت معلوم نیست و نمی توان گفت که عزت نفس پایین از اعتیاد به اینترنت حاصل می شود یا این که کسانی که عزت نفس پایین دارند به سراغ اینترنت رفته و به آن معتاد می‌شوند. رابطه عزت نفس پایین با اعتیاد به اینترنت در تحقیقات متعددی، تأیید شده است. (جانسون، ۲۰۱۱).

می توان گفت بین استفاده مفرط از اینترنت و عزت نفس یک رابطه منفی وجود دارد. گریفیث (۲۰۰۰)، در این رابطه یافته های مهمی ارائه ‌کرده‌است. او بیان می‌کند که استفاده کاربران از اینترنت، بشدت با ادراکشان به ‌عنوان یک سبک مقابله و روشی برای جبران برخی کمبودها مانند عزت نفس پایین، مرتبط است. به گفته وی این موقعیت به آن ها اجازه می‌دهد تا احساس بهتری داشته باشند زیرا جایگزینی است برای اینکه آن ها شخصیت و موقعیت اجتماعی متفاوتی به دست آورند. به عبارت دیگر آن ها در این راه خودشان را بشدت ارضا می‌کنند. همان‌ طور که دیده می شود هنگامی که افراد خودشان را به صورت منفی ارزیابی می‌کنند، ممکن است چنین درک کنند که اینترنت روشی برای جبران کمبودها است و همچنین افزایش استفاده از اینترنت ممکن است به یک رابطه وابسته تبدیل شود.

پادوا و کانینگهام^[۴۲](۲۰۱۰)، به عوامل اجتماعی مرتبط با اعتیاد به اینترنت اشاره می‌کنند.طبق گفته آن ها بازی‌های آنلاین و چند نفره، افراد جوان را جذب می‌کنند، زیرا این بازی‌ها، ارتباطات اجتماعی را در زندگی واقعی شبیه سازی می‌کنند. در ادبیات مربوطه، هنوز به اجماع نرسیده اند که آیا عزت نفس علت اعتیاد به اینترنت است یا معلول آن. رابطه بین اعتیاد به اینترنت و عزت نفس می‌تواند تعاملی باشد. عزت نفس یکی از عوامل مهم رفتار و فعالیت‌های افراد است. برخی از این فعالیت‌ها به رشد فرد کمک کرده و برخی برای آن مضر هستند. اعتیاد به اینترنت یکی از عواملی است که با احساس کاهش کنترل خود، ممکن است به کاهش بیشتر عزت نفس منجر شود.

پیشینه پژوهش

پیشینه داخلی

دستجردی و صیادی(۱۳۹۱)، در پژوهشی با عنوان بررسی رابطه بین استفاده از شبکه های اجتماعی بر اعتیاد به اینترنت و افسردگی در دانشجویان دانشگاه های پیام نور شهر اصفهان، گزارش کردند که بین استفاده از شبکه های اجتماعی و اعتیاد به اینترنت با ضریب ۰٫۱۴۷ رو سطح معنی داری ۰٫۰۱۰ رابطه معنی داری وجود دارد، ولی بین استفاده از شبکه های اجتماعی و افسردگی با ضریب ۰٫۵۵ و سطح معنی داری ۰٫۳۳۲ رابطه معنی داری مشاهده نشد. همچنین بین استفاده از شبکه های اجتماعی و اعتیاد به اینترنت ‌بر اساس متغیرهای جنسیت، سن، گروه تحصیلی تفاوت معنی داری وجود دارد که این تفاوت در بین ‌گروه‌های سنی و دختران و پسران معنی دار نبود، ولی در بین ‌گروه‌های تحصیلی، اعتیاد به اینترنت در رشته‌های گروه علوم پایه کمتر از سایر رشته ها در ‌گروه‌های علوم انسانی و فنی مهندسی بوده است.

جعفری و فاتحی زاده (۱۳۹۱)، در پژوهشی با عنوان بررسی رابطه بین اعتیاد به اینترنت با افسردگی، اضطراب، فشار روانی و هراس اجتماعی در دانشجویان دانشگاه اصفهان، گزارش کردند که بین اعتیاد به اینترنت و هر یک از متغیرهای بالینی افسردگی، اضطراب، فشار روانی و هراس اجتماعی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از آن است که بین اعتیاد به اینترنت و مجموعه این متغیرهای بالینی رابطه مثبت وجود دارد (r=0.62) و این متغیرهای بالینی می‌توانند ۳۹ درصد اعتیاد به اینترنت را پیش‌بینی کنند.

بیدی و همکاران(۱۳۹۱)، در پژوهشی با عنوان تحلیل ساختاری ارتباط بین اعتیاد به اینترنت با افسردگی، سازگاری اجتماعی و عزت نفس نمونه ای شامل ۱۲۰ نفر از کاربران کافی نت های دوبی، از ملیت های مختلف، شامل مرد و زن، حداقل ۱۸ سال سن و مسلط به زبان انگلیسی را انتخاب کردند. نتایج حاصل از پرسشنامه‌ها با آزمون تحلیل مسیر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که داده ها برازش خوبی با مدل ارائه شده دارند. ضرایب مسیر نشان دادند افسردگی، سازگاری اجتماعی و عزت نفس به طور معنی داری اعتیاد به اینترنت را پیش‌بینی می‌کنند.

مسعودنیا(۱۳۹۱)، در پژوهشی با عنوان اعتیاد به اینترنت و خطر بروز اختلال خواب در نوجوانان گزارش کرد که از ۵۳۵ دانش آموز مطالعه شده در دبیرستان های شهر یزد ۲۱٫۷ درصد، معتاد به اینترنت بوده اند و ۵۷٫۲ درصد نیز کیفیت خواب نامطلوب داشتند. کاربران معتاد به اینترنت کیفیت خواب نامطلوب تری (۷۷٫۶ درصد) در مقایسه با کاربران عادی (۵۱٫۶ درصد) داشتند. تفاوت معنی داری میان کاربران عادی و کاربران معتاد به اینترنت از نظر کیفیت کلی خواب و نیز مؤلفه‌ های کیفیت خواب ذهنی، نهفتگی خواب و اختلال در عملکرد روزانه وجود داشت. تحلیل رگرسیون چندگانه سلسله مراتبی نشان داد که اعتیاد به اینترنت، ۴٫۷ درصد از واریانس کیفیت خواب را تبیین کرد.

خانجانی و اکبری(۱۳۹۰)، در پژوهشی با عنوان رابطه ویژگی های شخصیتی نوجوانان و اعتیاد آنان به اینترنت گزارش کردند که بین پنج عامل شخصیتى عامل روان نژندگرایی با اعتیاد به اینترنت رابطه مثبت و معنی دار و بین عامل باوجدان بودن، دلپذیر بودن و برون گرایی رابطه منفی با اعتیاد به اینترنت وجود دارد و بین انعطاف پذیرى با اعتیاد به اینترنت رابطه وجود ندارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که عامل هاى شخصیتى دلپذیربودن، باوجدان بودن و عامل هاى شخصیتى روان نژندگرایی، برون گرایی و انعطاف پذیری با اعتیاد به اینترنت رابطه ندارند.

میرزائیان و همکاران(۱۳۹۰)، در پژوهشی با عنوان اعتیاد به اینترنت در بین دانشجویان و تاثیر آن بر سلامت روان گزارش کردند که سلامت روان و مؤلفه های آن شامل نشانگان جسمانی، نشانگان اضطراب، نشانگان اختلال کارکرد اجتماعی و نشانگان افسردگی، در بین دانشجویان سه گروه (بر اساس میزان اعتیاد به اینترنت)، متفاوت بود. نتیجه این که اعتیاد به اینترنت می‌تواند سلامت روانی افراد را تهدید نماید. ضروری است در زمینه استفاده مناسب از اینترنت، فواید و مضرات دنیای مجازی اینترنت، فرهنگ سازی و آموزش صحیح در سطح خانواده و جامعه انجام شود.