گرایش نسبت به مصرف تنباکو

سبک زندگی

( نحوه گذران اوقات فراغت، سلیقه مصرف، مصرف فرهنگی) مصرف فرهنگی)

متغیر زمینه ای

)سن

جنس

وضعیت تاهل

وضعیت اشتغال(

فرایند روی آوردن( ارزان بودن، دسترسی آسان)

جامعه پذیری( درونی کردن هنجارها و هنجارهای ذهنی)

احساس محرومیت نسبی

معاشرت با دوستان قلیانی

۲-۱۳ سوالات یا فرضیه تحقیق .

ـ به نظر می‌رسد بین وضعیت تأهل و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین سن وگرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نطر می‌رسد بین جنس و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین میزان سواد و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین وضعیت اشتغال وگرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

– به نظر می‌رسد بین پایگاه اجتماعی اقتصادی و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد

ـ به نظر می‌رسد بین تعلق خاطر نسبت به کشور وگرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین تعهد نسبت به خانواده و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد

ـ به نطر می‌رسد بین قانونی بودن مصرف قلیان و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین معاشرت با دوستان قلیانی و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین احساس محرومیت نسبی و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین سلیقه مصرف و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین نحوه گذراندن اوقات فراغت و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد. .

ـ به نظر می‌رسد بین ارزان بودن و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین دسترسی آسان و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین درونی کردن هنجارها وگرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

ـ به نظر می‌رسد بین مصرف فرهنگی و گرایش به مصرف تنباکو رابطه معنی داری وجود دارد.

فصل سوم

روش شناسی

پژوهش

مقدمه

همان گونه که گذشت در فصل پیشین به بررسی نظریه ها و متغیرها مرتبط با گرایش به مصرف تنباکو پرداخته شد. و کارهای انجام شده در این زمینه به صورت خلاصه تدوین گردید و در نهایت مدل و فرضیات پژوهش اخذ گردید. در این فصل نیاز است برای سنجش فرضیه‌ها، آن ها را از حالت انتزاعی به صورت عینی در آورده همچنین برای سنجش آن ها از روش خاصی استفاده شود.

هر گونه فعالیت منظم (سیستماتیک) جهت مطالعه مسئله ای به خاطر رسیدن به اصول کلی، تحقیق نامیده می شود. هر تحقیقی از اطلاعات جمع‌ آوری شده قبلی استفاده می‌کند و با هدف افزودن میزان شناخت در آن زمینه حاضر می شود(طالقانی، ۱۳۷۰:۱۹۷). در حقیقت یکی از بخش های مهم هر پژوهش علمی، روش شناسی است. محقق با بیان ابزار و وسیله اندازه گیری تحقیق خود و نیز توضیح تکنیک های مورد استفاده و سایر زیر مجموعه های این بخش، صرف نظر از نوع و جهت گیری یافته ها، امکانی فراهم می‌سازد تا دیگران، فعالیت علمی او را بر اساس معیار های علمی داوری نمایند.

در این فصل، ابتدا روش پژوهش توضیح داده می شود، سپس مفاهیم مورد استفاده به صورت مفهومی و عملیاتی تعریف می شود. بعد از آن پایایی و اعتبار ابزار جمع‌ آوری داده ها توصیف می شود و در نهایت جامعه آماری و حجم نمونه و شیوه های نمونه گیری بیان شده و در نهایت به آماره های مورد استفاده در تحقیق اشاره می شود.

۱-۳- روش پژوهش

تحقیق حاضر از نوع کمی و مبتنی بر تکنیک پیمایش می‌باشد. در حقیقت پیمایش با هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی پژوهش‌های کمی سازگار می‌باشد. رویکرد کمی ریشه در پارادایم اثباتی دارد. بر اساس هستی شناسی پارادایم اثباتی، دنیای اجتماعی شبیه دنیای طبیعی است و به همان روش باید مطالعه شود و رفتار انسان بر اساس روابط نهادی شکل می‌گیرد. معرفت شناسی این پارادایم بر این اصل استوار است که وظیفه علم نمایش روابط علی است و همچنین کشف ‌روابطعلی بین پدیده‌های قابل مشاهده می‌باشد. از نظر روش شناسی، مدل اساسی تحقیق، مدل فرضیه ای ـ قیاسی است که بر اساس این مدل، معرفت معتبر و پایا از طریق توسعه فرضیاتی که با مشاهدات تجربی آزمون شوند، حاصل می‌گردد. در نهایت روش اصلی مورد استفاده در این پارادایم برای جمع‌ آوری داده ها، پرسشنامه و مصاحبه های ساخت بندی شده است(ایمان، ۱۳۸۸: ۵۶ـ۵۱). می توان از پیمایش برای ‌هدف‌های‌ توصیفی،تبیینی و اکتشافی استفاده کرد. از تحقیق پیمایشی عمدتاً در مطالعاتی استفاده می شود که در آن ها فرد، واحد تحلیل در نظر گرفته می شود. تحقیق پیمایشی احتمالا بهترین روش موجود برای آن دسته از پژوهندگان اجتماعی است که علاقمند به جمع‌ آوری داده های اصلی برای توصیف جمعیت های بسیار بزرگی هستندکه نمی توان به طور مستقیم آن ها را مشاهده کرد و همچنین ‌پیمایش‌ها وسیله ی بسیار خوبی برای سنجش نگرش‌ها و جهت گیریها در جمعیتهای بزرگ هستند(فاضل،۱۳۸۸: ۵۳۰). از آنجا که معمولا هدف از سنجش یک مفهوم در یک جمعیت معین، به دست آوردن یک تصویر کلی از یک جامعه در ارتباط با مفهوم مورد بررسی است، روش مورد مطالعه در چنین مواردی نیز باید به گونه ای انتخاب شود که نتایج آن تا حد امکان قابل تعمیم به کل جامعه باشد. از این رو، روش های کمی و ابزار های مناسب با آن به ویژه پرسش نامه، مناسب ترین روش و ابزار سنجش در چنین مواردی به شمار می‌آید. ‌بنابرین‏ برای سنجش مفاهیم این پژوهش از روش کمی و پیمایش استفاده شده است. تحقیق پیمایشی روشی است برای گردآوری داده ها که در آن از گروه معینی از افراد خواسته می شود. به تعدادی پرسش مشخص (که برای همه افراد یکسان است) پاسخ دهند. این پاسخ ها مجموعه اطلاعات تحقیق را تشکیل می‌دهند(بیکر،۱۳۸۸: ۱۹۶). بعد از این که روش پژوهش، مشخص شد می بایست مفاهیم مورد استفاده در پژوهش را تعریف کرد، چرا که هر تحقیقی مفاهیم خاص خودش را فراهم می ‌سازد و در نهایت زبانی خاص پدید می آورد.

۲-۳- تعریف مفهومی و عملیاتی مفاهیم ومتغیرها

۱-۲-۳- تعریف مفاهیم

جاناتان ترنر مفاهیم را مصالح اساسی برای ساختمان نظریه می نامد. مفاهیم عنصرهای مجردی هستند که نماینده ی انواع پدیده‌های درون حوزه ی مطالعه اند(ببی،۱۳۸۸: ۱۲۰). مفاهیم صرفا ابزارهایی هستند که کارکرد مختصر و سودمندی دارند: آن ها تلخیص انتزاعی مجموعه ی کاملی از رفتارها، نگرش ها و خصیصه هایی هستند که از نظر ما وجه مشترکی دارند.آن ها معنای ثابتی ندارند. مفاهیم اصطلاحاتی هستند که مردم به منظور ارتباط و کارایی خلق کرده‌اند(دواس،۱۳۸۷:۵۶).

متغیر: هر متعیر از مجموعه ای از صفات تشکیل شده است(ببی،۱۳۸۸: ۱۲۰). متغیرها گروه‌بندی منطقی صفاتند(ببی،۱۳۸۸: ۷۲). هر صفت، ویژگی یا عنصر کمی و یا کیفی که در یک تحقیق تغییر کند(ساروخانی، ۱۳۸۸: ۱۲۳).

۱-۱-۲-۳- متغیر وابسته^[۱۱] (گرایش نسبت به مصرف تنباکو)