در سال های اخیر به دلیل کاهش میزان مصرف مواد پروتئین، لبنیات و همچنین مصرف نوشابه ها و کربوهیدرات ها مانند برنج، سیب زمینی و نان (بیش ‌از مقدار معمول) روندکوتاهی قد شدت گرفته است. داشتن تغذیه نامناسب دردوران کودکی موجب کوتاه قد در بزرگسالی و همچنین کاهش یا افزایش وزن می‌گردد. به طور مثال مردم ژاپن تا جنگ جهانی دوم در زمره قد کوتاه های ملل جهان به حساب می آمدند و پس از شکست در جنگ جهانی تصمیم به برطرف کردن نقاط ضعف شان که کوتاه قد یکی از آن موارد بود گرفتند. با برنامه ریزی های دقیق و محاسبه شده غذایی، دارویی و ورزشی به دانش آموزانشان روزانه شیر و یک قرص کلسیم ۱۰۰ میلی گرمی می‌دادند و آن ها را به وزش ترغیب می‌کردند. مردم ژاپن حرکت اصلاحی قد را با یک عزم ملی در سال۱۹۵۰ آغاز کردند و تلاش شان پس از۲۰ سال دقیقا در سال ۱۷۰ میلادی به ثمر رسید و نسل جدید ژاپنی های قد کوتاه، با افزایش ۱۰سانتی متر، از حالت قد کوتاه که به آن معروف بودند خارج شدنداما متاسفانه آمار متوسط قد ایرانیان امروزه، یک عقب نشینی خطرناکی را نشان می‌دهد. ارقام نشان می دهدکه متوسط قد زنان ایرانی ۱۶۱سانتی متر و متوسط قد مردان ایرانی ۱۶۷ سانتی متر می‌باشد و دیگر جنبه ی از قد رعنای نژاد آریای گذشته در میان اقوام ایرانی امروزه وجود ندارد. ما با تغذیه صحیح در دوره بلوغ و توزیع مکمل های روی و کلسیم و پخش شیر در مدارس، قد رعنای نژاد آریایی را دوباره بازگردانیم[۸۱].

۲- رفتارهای تغذیه ای نوجوان وارتباط با وزن و ظاهر فیزیکی

پیروی از الگوهای غذایی غیر طبیعی در دوران بلوغ به علت توجه خاص به ظاهر فیزیکی و داشتن اندام متناسب شایع است. مطالعه ای که در سال ۱۹۸۹ توسط Malonej و همکارانش در ایالات متحده امریکا انجام شده است نشان داد که از ۳۱۸ دختر و پسر نوجوان، ۴۵درصد مایل بودند که لاغر بشوند و ۳۷درصد، آن ها شروع به کاهش وزن کرده بودند. با افزایش سن نوجوانان تمایل به کاهش وزن نیز افزایش می‌یابد.

۳- عوارض رژیم غذایی برای کاهش وزن در دوره بلوغ

اثرات زیان بار کاهش وزن بر سلامتی ممکن است ‌در افرادی که اضافه وزن ندارند اما دریافت کالری خود را به شدت محدود می‌کنند بیشتر باشد. در این افراد کاهش توده عضلانی بیشترازتوده چربی است. رژیم غذایی که بامحدود کردن وعده های غذایی و یا صبحانه همراه باشد منجر به کاهش وزن سریع می شود که اساسا به علت کاهش آب بدن و توده عضلانی است. اثرات زیان بار رژیم غذایی کاهش وزن دردوران بلوغ علاوه بر اختلال رشد شامل کمبودهای تغذیه ای اختلالات قاعدگی، ضعف، خستگی،گیجی، افسردگی تحریک پذیری و … می‌باشد. تنفس بدبو، ریزش مو و خشکی پوست از عوارض رژیم های غذایی با محدودیت شدید کالری است. افزایش خطر ابتلا به سنگ کیسه صفرا نیز از عوارض جدی تر اینگونه رژیم های غذایی است[۸۲].

ج) ورزش در دوران بلوغ

۱- فواید جسمی و روانی ورزش در دوران بلوغ

ورزش برای تندرستی و شادابی جسمی و روانی افرادبخصوص نوجوانان بسیار مؤثر و ضروری است. شاید بتوان گفت که ورزی یک راه بسیار مناسب برای مبارزه با سستی و تنبلی است. از طرفی دوران بلوغ مرحله جهش رشد است. ‌به این جهت دختران و پسران نوجوانی که ورزش فعالیت بدنی بخش مهمی از برنامه و فعالیت های روزانه یا هفتگی آن ها را تشکیل می‌دهد از لحاظ بدنی تناسب اندام و آمادگی جسمی در سطح بالاتری قرار دارند. ورزش وسیله ای برای تامین بهداشت و سلامت فرد است. بسیاری از مسایل روانی نوجوانان در این سنین از قبیل رفتارهای تند و پرخاشگرانه، کم رویی، گوشه گیری، افسردگی و اعتماد به نفس پایین را می توان به وسیله شرکت در ورزش های گروهی و فردی کاهش داد. ورزش مناسب سبب می شود تا نوجوانان در برابر مشکلات زندگی صبر و تحمل بیشتری داشته باشد. اگر نوجوانان به طور منظم شروع به تمرینان بدنی کنند و در واقع به ورزش کردن عادت کنند، در میانسالی گرفتار بسیاری از بیماری ها از جمله دردهای ناشی از ضعف عضلانی و پوکی استخوان نخواهند شد. صفحات اپی فیزی که در استخوان های دراز وجود دارد هرچقدر دیرتر بسته شوند و به تعبیری دیگر هر قدر بتوانیم استخوانی شدن آن ها را به تأخیر بیاندازیم و تغذیه هم مناسب باشد به رشد قد کمک می‌کند. فعالیت های ورزشی در دوران پیش از بلوغ می‌تواند موانع رشد قدی را برطرف کند. همچنین ورزش باعث رسوب مواد معدنی به خصوص کلسیم در استخوان ها می شود تمرینات بدنی سبب قامتی استوار و بدنی ورزیده می شود و نوجوان ظاهری متناسب پیدا می‌کند و در سنین بالاتر از دردهای ناشی از ضعف عضلانی رنج نمی برد.

۲- ورزش و عادت ماهیانه

در دوران عادت ماهیانه نیز انجام ورزش به خصوص ورزش های سبک برای دختران و بانوان نه تنها مانعی ندارد بلکه توصیه می شود حتی انجام بعضی ورزش های سبک در دوران قبل از عادت ماهانه می‌تواند تا حدودی مشکلات جسمی و روانی آن دوره را کاهش دهد. ‌بنابرین‏ ورزش و تمرینات بدنی در دوران عادت ماهانه نه تنها ضرری ندارد بلکه سبب شادی و سلامتی جسمی و روانی آنان می شود.

در این دوران استراحت مطلق و ماندن در رختخواب ضرورتی ندارد و هر فرد می‌تواند کارهای روزمره خود را مانند رفتن به مدرسه، ورزش های سبک و حتی بعضی ورزش های سنگین را انجام دهد. البته باید به خاطر داشت که در دوران عادت ماهانه نباید به استخر رفت[۸۳].

گفتار دوم: بهداشت روانی

شیوع اسیب های رفتاری- اجتماعی در دهه های اخیر، یکی از معضلات روانی واجتماعی است که نظر متخصصان علوم رفتاری را به خود معطوف ‌کرده‌است از آن جایی که دختران جوان، مادران و مربیان نسل آینده هستند، آسیب رفتاری- اجتماعی آنان، بهداشت روانی و سلامت اجتماعی نسل آتی را بیمه می کند. درتبیین علل آسیب شناسی رفتاری- اجتماعی نوجوانان، مدل های مختلف بیولوژیکی، روانی، شناختی، روان پویایی و رفتارگرایی ارائه و عوامل احتمالی مربوط مفهوم سازی شده است. یکی از منابع مهمی که اخیراً در سلامت جسمی، روانی و اجتماعی مورد تأکید متخصصان بهداشت روانی قرار گرفته نقش نگرش عملکرد و تجارب دینی معنوی درخانواده و فرایند رشد است[۸۴].

الف) بحران هویت نوجوان

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...