از آنجا که در قدم دوم محدودیت مربوط به واحد تحت بررسی که حد بالای آن عدد ۱ می‌باشد حذف می شود . مقدار کارایی می‌تواند بیش از یک گردد . ‌به این ترتیب واحد های کارا با امتیازاتی بالاتر از یک رتبه بندی می‌گردند . ( مهرگان ، محمد رضا ،۱۲۵، ۱۳۸۳ )

فصل سوم :

روش تحقیق

۳-۱) مقدمه

غرض از تحقیق کشف و پرده برداری از حقیقت است و دست یابی ‌به این هدف ، به کارگیری روش ها و فنون و مهارت هایی را ایجاب می‌کند . اظهار نظر صحیح و شایسته درباره یک موضوع ، نیازمند وسایل و شیوه هایی است که محقق ناگزیر از استفاده از آن ها‌ است . این اصول و قواعد در سایه تفکر و تدبر پیشینیان به دست آمده و امروزه به صورت دستور العمل هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد . محقق نیز در عین صاحب نظر بودن ، آن ها را به صورت دستور می پذیرد که اصولا متدلوژی علمی ، دستوری است و البته این دستورات بر دلایل عمیقی استوار می‌باشند که می‌توانند با قابلیت مورد استفاده قرار گیرند و نتایج ارزنده ای به دست دهند .

حرکت نظام یافته به منظور کشف مجهولات و مراحل و وسایل جمع‌ آوری سیستماتیک اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن ها به منظور دست یابی به هدف پژوهش را روش های علمی تحقیق گویند. هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که پژوهشگر مشخص نماید چه شیوه ۱ روشی را اتخاذ نماید تا او را هرچه دقیق تر و آسانتر در دست یابی به ‌پاسخ‌گویی‌ احتمالی کمک نماید .

انتخاب روش تحقیق به اهداف و ماهیت موضوع تحقیق و همچنین منابع و امکانات بستگی دارد . ‌بنابرین‏ هنگامی می توان ‌در مورد روش بررسی و انتخاب یک تحقیق تصمیم گرفت که ماهیت موضوع مورد پژوهش ، اهداف و قلمرو کار مشخص باشد .

۳-۲) روش تحقیق

این تحقیق از نظر هدف پژوهش کاربردی است ‌به این دلیل که می توان از نتایج این تحقیق در ارزیابی کارایی و رتبه بندی ادارات مهم ثبت احوال استان مرکزی و اصفهان استفاده نمود و یافته های جدیدی را برای مدیران ادارات ثبت احوال کل کشور از طریق ثبت نتایج به دست آورد .

از نظر روش از آنجا که به بررسی وضعیت موجودی می پردازد و از اسناد و مدارک سازمان ثبت احوال در استان های مذکور استفاده شده است پژوهشی توصیفی است و همچنین به کار گیری مدل های ریاضی جهت تعیین اندازه کارایی نیز دلیل تجربی – ریاضی بودن این پژوهش است .

به طور کلی برای استفاده از مدل های ریاضی معمولا برداشتن گام های زیر ضروری است :

۱_ تعریف مسئله

۲_ مدل سازی یا فرموله کردن مسئله بر اساس بحث های تئوریک و اطلاعات به دست آمده

۳_ حل مدل و به دست آوردن جواب های ابزاری

۴_ تحلیل حساسیت و تعیین محدوده حساسیت پارامتر های مدل به منظور تطبیق با شرایط واقعی و عملیاتی کردن آن

۵_ رفع اشکالات احتمالی آن و انجام اصلاحات لازم

۳-۳) ابزار گردآوری اطلاعات

الف) روش تئوریک

اطلاعات مورد نیاز برای اجرای پژوهش با بهره گرفتن از روش های کتابخانه ای در ابعاد بحث های ارزیابی عملکردی و کارایی نسبی و فیش برداری از کتب ، مقالات ، رساله های معتبر انجام گرفت .

ب) روش می‌دانی

جمع‌ آوری اطلاعات ، با مراجعه به مراکز علمی و پژوهشی کشور و نیز با مصاحبه و اخذ نظرات کارشناسان ادارات ثبت احوال و بررسی اسناد ثبت احوال و سازمان های ذی ربط و جمع‌ آوری اطلاعات لازم در دوره های سازمانی و استخراج آن ها انجام گرفت .

۳-۴) جامعه آماری

جامعه آماری عبارت است از کلیه افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص ( جهانی یا منطقه ای ) دارای یک یا چند صفت مشترک باشند .

جامعه آماری این تحقیق ادارات ثبت احوال شهرستان های اصفهان و مرکزی می‌باشد که تعداد وقایع حیاتی آن ها در سال ۱۳۹۰ بیش از ۲۰۰۰۰۰۰ مورد بوده است ، البته لازم به ذکر است چون مابقی ادارات ثبت احوال نسبت به ادارات مذکور تفاوت زیادی از نظر ورودی و خروجی نداشتند از دخیل نمودن آن ها در این تحقیق خود داری شده است.

۳-۵) مدل تحقیق

انتخاب مدل تحقیق یکی از از وظایف مهم محقق برای دست یابی به نتایج مطلوب می‌باشد .

پس از مطالعه در ادبیات تحقیق ، مشخص گردید که تکنیک های متفاوتی جهت سنجش کارایی سازمان ها ، کارخانه‌ها و مؤسسات وجود دارد که عمدتاً به دو دسته کلی (( روش های پارامتریک )) و (( روش های ناپارامتریک )) تقسیم بندی می‌شوند. همچنین در مقایسه این دو روش در تحقیقات صورت گرفته ، اکثر موارد ارجحیت روش های ناپارامتریک بر روش های پارامتریک نتیجه گرفته شده است .

در روش های ناپارامتریک ، شکل مشخصی برای تابع تولید در نظر گرفته نمی شود و مستقیما با داده های مشاهده شده یک مجموعه امکان تولید تجربی ساخته می شود که مرز حاصل از این مجموعه یک تابع تولید تجربی حاصل از مشاهدات با مرز کارایی می‌باشد . واحد های تحت بررسی با مرز موجود که مستقیما از داده های واقعی به دست آمده است سنجیده می‌شوند و لذا ارزیابی واقع بینانه تر می‌باشد .

با توجه به بحث فوق ، تصمیم به استفاده از روش های غیر پارامتریک جهت سنجش کارایی ادارات ثبت احوال استان مرکزی و اصفهان گرفته شد. همچنین به دلیل کثرت استفاده از روش((تحلیل پوششی داده ها)) DEA در تحقیقات مشابه از میان روش های غیر پارامتریک موجود ، تکنیک فوق برگزیده شده است.

در تکنیک تحلیل پوششی داده ها مدل های بی شماری وجود دارد که پیوسته توسعه می‌یابند اما اساس همه آن ها بر پایه دو مدل اولیه و اصلی BCC و CCR استوار می‌باشد و با بهره گرفتن از این مدل ها و از مجموعه داده های موجود مرز کارایی ساخته می شود . پس واحد های تحت بررسی با مرز موجود مقایسه شده و در نهایت واحد هایی که روی مرز قرار گرفته اند ، کارا شناخته شده و سایر واحد ها ناکارا می‌باشد و اندازه کارایی در فاصله صفر تا یک برایشان به دست می‌آید .

البته با توجه به اینکه عدم قطعیت در واقعیت اجتناب ناپذیر است و مدل های فوق نیز مدل های واقع بینانه ای می‌باشند ، توسعه این مدل ها در فضای عدم قطعیت نیز امری لازم و ضروری است .

به همین دلیل استفاده از مدل CCR در فضای بهینه سازی استوار که یکی از رویکرد های جدید برخورد با عدم قطعیت است ، مدل انتخاب شده ی اصلی این تحقیق می‌باشد .

۳-۶) اعتبار:

به دلیل این که از تکنیک DEA جهت سنجش کارایی و رتبه بندی ادارات ثبت احوال در فضای قطعیت استفاده شد و این تکنیک ها در حال حاضر از شناخته شده ترین و پرکاربرد ترین روش ها در حوزه سنجش کارایی می‌باشند ، لذا این تحقیق از اعتبار خوبی برخوردار می‌باشد .

روایی :

چون در گردآوری داده ها و اطلاعات از آمار ها و اسناد های ثبت شده ادارات ثبت احوال و سازمان های مرتبط استفاده شده است و این اسناد به تأیید مراجع ذی صلاح رسیده است ، از صحت و روایی خوبی برخوردار می شود .

اعتبار سنجی مدل :

برای بررسی و اعتبار سنجی نتایج به دست آمده از مدل پیشنهادی از آزمون همبستگی اسپیرمن استفاده می شود .

w=