در سال ۱۹۵۷ فارل با بهره گرفتن از روشی مانند اندازه گیری کارایی در مباحث مهندسی، اقدام به اندازهگیری کارایی برای یک واحد تولیدی کرد. مورد مدنظر فارل شامل یک ورودی و یک خروجی بود. مطالعه فارل شامل اندازهگیری کاراییهای فنی و تخصیصی و مشتق تابع تولید کارا بوده است.
چارنز، کوپر و رودز دیدگاه فارل را توسعه دادند و مدلی ارائه کردند که توانایی اندازهگیری کارایی با چندین ورودی و خروجی را داشته باشد. این مدل تحلیل پوششی داده ها نام گرفت و اولین بار در رساله دکتری رودز و به راهنمایی کوپر با عنوان ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانشآموزان مدارس ملی امریکا در دانشگاه کارنگی مورد استفاده قرار گرفت.
تحلیل پوششی داده ها روشی غیر پارامتری و مبتنی بر برنامهریزی خطی است که از تمامی مشاهدات گردآوری شده برای اندازهگیری کارایی استفاده می کند. در هر برنامهریزی خطی DEA روش حل در پی حداکثر کردن کارایی واحد هدف است.
اولین مدل تحلیل پوششی داده ها بر اساس حروف اول نام ارائهدهندگان آن CCR نامیده شد.
مدل ۱-۱
خروجی محور ورودی محور
رابطه ۱-۱
vi: وزن ورودی iام ur: وزن خروجی rام
xij: مقدار ورودی iام واحد jام yrj: مقدار خروجی rام واحد jام
ej: کارایی واحد jام
(مهرگان, ۱۳۹۱) (مؤمنی, ۱۳۹۲)
در این مطالعه پس از ارائه مدلی جهت به دست آوردن وزنهای مشترک و حل آن، کارایی هر یک از کشورهای منتخب از طریق رابطه ۱-۲ محاسبه میگردد.
رابطه ۱-۲
که در آن vi*، وزنهای مشخصه ورودی و vij، وزن ورودی iام کشور jام ( DMUj ) و ej، کارایی کشور jام ( DMUj ) میباشد و ur*، وزنهای مشخصه خروجی و urj، وزن خروجی rام کشور jام ( DMUj ) و ej، کارایی کشور jام ( DMUj ) میباشد.
۶-۱- موانع و محدودیتهای تحقیق
از جمله موانع و محدودیتهای تحقیق، کمبود منابع و تحقیقات انجام شده در این زمینه میباشد.
۷-۱- چارچوب کلان نظری تحقیق
در این تحقیق، ابتدا تلاش شده است تا از طریق بررسی موضوع و مطالعات و پژوهشهای پیشین در زمینه تحلیل پوششی داده ها با وزنهای مشترک، روشی مناسب برای ارزیابی عملکرد واحدهای تصمیمگیری ارائه گردد؛ سپس با بهره گرفتن از مدلهای ارائه شده، اقدام به ارزیابی عملکرد کشورهای مورد نظر و رتبهبندی آن ها کرده و راهکارهایی برای نوآورتر شدن جمهوری اسلامی ایران ارائه میگردد در نهایت با تجزیه و تحلیل نتایج حاصل به سؤالات مورد نظر تحقیق پاسخ خواهیم داد.
۸-۱- نقشه راه
مطالعات کتابخانه ای مربوط به شناخت مبانی نظری
مطالعه گزارش شاخص جهانی نوآوری ۲۰۱۴ (GII 2014) جهت استخراج داده ها و اطلاعات لازم
مرور ادبیات در ارتباط با تحلیل پوششی داده ها و وزنهای مشترک
جایگذاری داده ها و اطلاعات به دست آمده در مدل ارائه شده و حل مدل و محاسبه وزنهای مشترک
ارائه مدل برای به دست آوردن وزنهای مشترک
به دست آوردن کارایی واحد های تصمیم گیری با بهره گرفتن از وزنهای مشترک
رتبه بندی کشورها ها بر اساس میزان کارایی به دست آمده
تعیین کشورهای ناکارا (کشورهایی که زیر منحنی کارایی قرار می گیرند)
تعیین رتبه کشور ایران و ارائه راهکارهایی برای نوآورتر شدن ایران
شکل ۱-۱- نقشه راه
۹-۱- شرح واژه ها و اصطلاحات تحقیق
ارزیابی عملکرد: ارزیابی عملکرد و به طور کلیتر مدیریت عملکرد فرایندی است که از طریق آن میتوان اطلاعات مفید و سودمندی در خصوص چگونگی انجام مؤثر کارها برای تقویت رفتارهای مثبت و حذف رفتارهای نامناسب و غیر ضروری به دست آورد. ارزیابی عملکرد علاوه بر فراهم کردن بازخورد اطلاعاتی ، کارکردهای مهم دیگری دارد که یکی از آن ها تعیین نیازهای آموزشی و توسعه منابع انسانی است (الماسی، ۱۳۷۴).
تحلیل پوششی داده ها: تحلیل پوششی داده ها (DEA) روشی مبتنی بر برنامه ریزی ریاضی است و ابتدا آن را چارنز و همکاران وی در سال ۱۹۷۸ ارائه نمودند. این روش برای ارزیابی کارایی نسبی واحدهای تصمیمگیرنده، که وظایف یکسانی انجام میدهند، به کار میرود (مؤمنی، ۱۳۹۲).
کارایی: کارایی بیانگر میزان بهره وری یک سازمان از منابع خود در عرصه تولید نسبت به بهترین عملکرد در مقطعی از زمان است. محاسبه کارایی با توجه به مقدار خروجی مورد انتظار یا استاندارد با بهره گرفتن از نسب زیر (رابطه ۱-۳) تعریف می شود:
رابطه ۱-۳
= کارایی
گاه کارایی را با میزان به کارگیری منابع جهت دستیابی به اهداف توسط سازمان و با رابطه ۱-۴ نشان میدهند:
رابطه ۱-۴
=کارایی
با تعریف فوق (رابطه ۱-۴)، کارایی صرفاً مقایسهای است بین منابع مورد انتظاری که برای رسیدن به مقاصد و فعالیت خاص باید مصرف شود و منابع مصرف شده. بنابرین کارایی، میزان مصرف منابع برای تولید مقدار معینی محصول است.
باید دانست که کارایی به عنوان یک نسبت عموماً از رابطه ۱-۵ محاسبه می شود: (مهرگان, ۱۳۹۱)
رابطه ۱-۵
= کارایی
واحد تصمیمگیرنده: یک جز عنصر که میتواند سازمان، واحد تولیدی، واحد خدماتی، یک بخش و… باشد که در یک مجموعه مستقلاً در حال فعالیت بوده و با مصرف تعدادی منبع به عنوان ورودی، تعدادی خروجی را تولید میکند. مفهوم تولید در مورد DMU به صورت عام مورد استفاده قرار میگیرد و صرفاً به معنوی تولید کالا نیست (چارنز و دیگران، ۱۹۷۸).
نوآوری
تعریف نظری
آفوا معتقد است که نوآوری، استفاده از ابزارهای نوین تکنولوژیک و دانش بازار برای عرضه محصول یا خدمتی نو به مشتری است (آفوا[۱۰]، ۱۹۹۸).
در واقع، نوآوری تبدیل خلاقیت و ایدههای نو به عمل و نتیجه است. پشتوانه اصلی نوآوری در همه ابعاد آن داشتن و ارائه ایدههای نو است (ونگلیمپیارت[۱۱]، ۲۰۰۴).
نوآوری به عنوان ترکیب جدیدی از دانش، منابع و تجهیزات موجود و یا جدید است (اسچامپیتر[۱۲]، ۱۹۳۴).
نوآوری فرایندی است برای ایجاد و معرفی چیزی جدید، بدیع و یا پیشرفته، با هدف ایجاد ارزش یا سود (هیسریچ و کرنی[۱۳]، ۲۰۱۴).
نوآوری، ابزار خاص کارآفرینان است، بدین معنا که آن ها از تغییرات به عنوان یک فرصت برای ایجاد یک کسبوکار و یا خدمت متفاوت بهره میبرند (دراکر، ۱۹۸۵).
به طور کلی، نوآوری یک فرایند خلاقانه است که منابع و ایده ها منجر به ارائه راه حلهای جدید می شود. (گرین[۱۴]، ۲۰۰۵).
تعریف عملیاتی
در این پژوهش نوآوری بر اساس هفت شاخص ارائه شده در شاخص نوآوری جهانی ۲۰۱۴ (نهادها، سرمایه های انسانی و پژوهش، زیرساخت، پیچیدگی بازار، پیچیدگی کسب و کار، شاخص خروجی دانش و تکنولوژی و شاخص خروجی خلاقانه) بیان می شود
۱۰-۱- جمعبندی
تحقیق حاضر از پنج فصل تشکیل می شود. در فصل اول کلیات تحقیق بیان شده است.
در این فصل، بیان مسئله، ضرورت و اهمیت تحقیق، گزاره های تحقیق، روش کلی تحقیق، روشهای تحلیل داده ها، موانع و محدودیتهای تحقیق، چارچوب کلان نظری تحقیق، نقشه راه و در نهایت اصطلاحات واژه های تحقیق ارائه گردیده است.
در فصل دوم مبانی نظری تحقیق و پیشینه تحقیق گردآوری شده است.
[سه شنبه 1401-09-29] [ 05:25:00 ق.ظ ]
|