• • رویا و خیالبافی درباره اینترنت

• • حرکات تایپ کردن ارادی و غیرارادی با انگشتان

• نشانه های ملاک دو موجب ناراحتی یا اختلال در کارکردهای اجتماعی، شغلی یا کارکردهای مهم متعدد دیگر زندگی می‌شود.

ب) استفاده از اینترنت برای اجتناب یا تسکین نشانه های ترک ادامه می‌یابد.

سوم) معمولا باعث تماس بیشتر یا طولانی تر از آنچه که در نظر گرفته شده بوده است می‌شود.

چهارم) میل مداوم یا تلاش های ناموفق برای کاهش یا کنترل استفاده از اینترنت

پنجم) وقت زیادی صرف فعالیت‌های مربوط به اینترنت (مثلا خرید کتاب، راهنما و… ) می‌شود.

ششم) فعالیت های مهم اجتماعی، شغلی یا تفریحی به خاطر استفاده از اینترنت حذف می‌شود ‌یا کاهش می‌یابد.

هفتم) استفاده از اینترنت علی‌رغم دانستن اینکه مسایل مستمر جسمانی، اجتماعی، شغلی یا روانی از آن ناشی شده یا آن را تشدید ‌کرده‌است، مانند محرومیت از خواب، مشکلات زناشویی یا خانوادگی، تأخیر در قرار ملاقات ها، مسامحه و غفلت در وظایف شغلی یا احساس بی حوصلگی با افراد مهم زندگی ادامه می‌یابد. (۳)

Egger ملاک‌های تشخیص اعتیاد به اینترنت در دانشجویان را موارد زیر می‌داند:

۱- بیان نتایج منفی حاصل از مصرف اینترنت

۲- شرکت زیاد در ‌گروه‌های کمک به خود در اینترنت

۳- احساس اضطرار برای وصل شدن به اینترنت وقتی هنوز اتصال برقرار نکرده‌اند

۴- فکر کردن به در اینترنت بودن، زمانی که به ان وصل نیست.

۵- احساس گناه نسبت به استفاده از اینترنت

۶- دروغ گفتن به دوستان درباره طول مدت زمانی که صرف اینترنت می‌کنند

۷- بیان افتهای تحصیلی به علت استفاده از بیش از حد از اینترنت. (۲۰)

Rasmussen در سال۲۰۰۰ معیارهای زیر را برای اختلال اعتیاد به اینترنت ارائه می‌دهد:

۱- به طور فزاینده در تعهدات عمده خود در کار، مدرسه یا خانه اشکال دارند

۲- از اینترنت بیشتر استفاده می‌کنند و کمتر لذت می‌برند

۳- در مواقعی که تماس ندارند بیقرار، حساس ‌و مضطرب هستند

۴- در قطع، کنترل کردن یا توقف استفاده موفق نیستند

۵- به خاطر استفاده از اینترنت مشکلات جسمی، روان شناختی و اجتماعی دارند، اما در رفتار خود پافشاری می‌کنند.

انجمن روان پزشکان آمریکا(American Psychiatric Association= APA) در سال ۱۹۹۷ دو سمپوزیوم برای ادامه تحقیقات و نظریات رفتار مربوط به اینترنت ترتیب داده است که در مقایسه با ارائه یک پوستر در سال‌های قبل نشان می‌دهد در چند سال اخیر ‌به این مسأله به عنوان یکی از اشتغالات مهم بعضی از روانشناسان توجه زیادی شده است. همچنین در سال‌های اخیر چاپ یک مجله جدید که به جنبه‌های مختلف استفاده و اعتیاد به اینترنت، مستحق آن است که به عنوان یک اختلال کنترل تکانه قانونی طبقه بندی خاص خودش را در تجدید نظرهای جدید DSM-IV-TR داشته باشد. (,Young 1996) (3)

گاهی بیماران به علت استقبال دانشگاه ها و ادارات و شرکت‌های مختلف از اینترنت، از معتاد بودن خود به اینترنت غافل هستند و حتی کسانی که به هر۸ سؤال پاسخ مثبت داده‌اند، آن را نفی می‌کنند.

بر نشانه های اعتیاد به اینترنت به راحتی با این توجیهات سرپوش گذاشته می‌شود:

” من به عنوان قسمتی از شغلم به اینترنت نیاز دارم “.

” این فقط یک ماشین است “

” همه از آن استفاده می‌کنند ” (۷)

برای برخورد با چنین افرادی روانشناسان سؤالاتی مطرح کرده‌اند که با پرسیدن آن ها از فرد معتاد به اینترنت، می‌توان او را نسبت ‌به این مسأله آگاه کرد.

۱- آیا شما از مسائل مهم زندگی خود به خاطر این رفتار چشم پوشی می‌کنید؟

۲- آیا این رفتار، روابط شما با افراد مهم در زندگیتان را مختل می‌کند؟

۳- آیا افراد مهم زندگی شما به خاطر این رفتار، شما را آزار می‌دهند یا به شما بی‌توجهی می‌کنند ؟

۴- آیا وقتی از شما به علت این رفتارتان انتقاد می‌شود شما حالت تدافعی به خود می گیرید یا تحریک پذیر می‌شوید؟

۵- آیا تا به حال به خاطر این کاری که انجام می‌دهید احساس گناه یا اضطراب کرده‌اید؟

۶- آیا تا به حال سعی کرده‌اید این رفتار خود را از دیگران پنهان کنید؟

۷- آیا تا به حال سعی کرده‌اید این رفتار خود را قطع کنید اما نتوانسته باشید؟

۸- آیا تا به حال با خود صادق بوده‌اید؟ آیا احساس کرده‌اید نیاز پنهان دیگری شما را ‌به این رفتار وادار می‌کند؟ (۱۴)

درمان

علی‌رغم اینکه آگاهی مردم نسبت به استفاده مرضی از اینترنت به عنوان یک حقیقت، افزایش پیدا ‌کرده‌است اما، اشخاصی که از این اختلال رنج می‌برند همیشه در پیدا کردن متخصصانی که آگاهی لازم را درمورد این اختلال داشته باشند یا ‌گروه‌های درمانی ویژه معتادان به اینترنت ناموفق هستند و اختلال آن ها اغلب ناشناخته باقی می‌ماند. ‌به این منظور، چندین راه درمانی برای این اختلال از سوی محققین مختلف پیشنهاد شده است. (۲۵)

Young، ۵ تکنیک برای درمان اعتیاد به اینترنت ذکر می‌کند :

۱- تمرین متضاد :

درمانگران می‌توانند از الگوهایی که کاربران از آن ها در اینترنت استفاده می‌کنند برای درمان استفاده کند. ‌به این منظور، درمانگر باید از مراجعه کننده این سؤالات را بپرسد:

۱- چه روزهایی از هفته، با اینترنت در تماس است؟

۲- اغلب چه ساعتی از روز این کار را شروع می‌کند؟

۳- هر بار تماس با اینترنت چه مدتی طول می‌کشد؟

۴- معمولا کجا از رایانه استفاده می‌کند؟

بعد از اینکه درمانگر الگوی فرد را تشخیص داد، درگام بعدی لازمست جدول زمان‌بندی را که متضاد آن باشد طراحی کند تا از عادت‌های جدید برای از بین بردن عادت‌های قدیمی استفاده کند.

برای مثال، اگر فرد، اولین کاری که در صبح بعد از بیدارشدن از خواب انجام می‌دهد، چک کردن پست الکترونیک خود است، به او پیشنهاد می‌کنیم قبل از تماس با اینترنت، دوش بگیرد یا صبحانه بخورد یا اگر فقط آخر ‌هفته‌ها این کار را انجام می‌دهد از این به بعد در طول هفته با اینترنت تماس داشته باشد.

۲- حمایت بیرونی :

یک روش دیگر این است که به او کمک کنیم تا بازمان‌بندی خاصی از اینترنت خارج شود، به طوری که اگر قرار است ساعت ۵/۷ از اینترنت خارج شود، از او بخواهیم ساعت ۳۰/۶ این کار را انجام دهد ‌به این منظور می‌توان از ساعت زنگ دار استفاده کرد. وقتی زنگ زده شد او باید از اینترنت خارج شود.

۳- هدف گذاری :

ممکن است علی‌رغم تمام تلاش کاربران درمان ناموفق باشد بدین منظور با گذاشتن اهداف منطقی برای آن ها باید برنامه ریزی انجام شود. مثلا به جای ۴۰ ساعت در هفته، ۲۰ ساعت از اینترنت استفاده کنند. او این زمانها رادر تقویم شخصی یادداشت می‌کند. در برنامه ریزی باید توجه داشت که طول مدت تماس را کم و تعداد دفعات را زیاد کنیم. این همکاری کردن مراجعه کننده طبق برنامه، به او این احساس رضایت بخش را می‌دهد که می‌تواند نحوه استفاده خود را تحت کنترل درآورد.

۴- پرهیز کردن :

در این روش ابتدا مشخص می‌شود کاربر چه نوع اعتیادی دارد. یعنی بیشتر به کدام بخش از اینترنت جذب می‌شود. برای مثال از کسی که به اتاقهای گپ اعتیاد دارد، بخواهد هنگام تماس با اینترنت از بخش‌های دیگر مثل سایت‌ها یا پست های الکترونیک شخصی، استفاده کند.