• • بین میزان وابستگی اجتماعی زندگی کاری با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان در شرکت طراحی مهندسی سایپا رابطه معناداری وجود دارد .

  

• • بین فضای کلی زندگی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان در شرکت طراحی مهندسی سایپا رابطه معناداری وجود دارد .

• • بین یکپارچگی و انسجام اجتماعی در سازمان کار با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان در شرکت طراحی مهندسی سایپا رابطه معناداری وجود دارد .

• بین میزان توسعه قابلیت های انسانی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان در شرکت طراحی مهندسی سایپا رابطه معناداری وجود دارد .

۹-۱ قلمرو تحقیق

الف) قلمرو موضوعی تحقیق

قلمرو موضوعی تحقیق حاضر بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری و رفتار شهروندی سازمانی در شرکت طراحی مهندسی سایپا ، ‌بر اساس نظریه والتون ‌در مورد کیفیت زندگی کاری و نظریه ارگان و باتمن ‌در مورد رفتار شهروندی سازمانی می‌باشد .

ب) قلمرو مکانی تحقیق

قلمرو مکانی این تحقیق شرکت طراحی مهندسی سایپا در شهرستان تبریز می‌باشد .

ج) قلمرو زمانی تحقیق :

مطالعات کتابخانه ای

۲ماه

تجزیه و تحلیل داده ها

۲ماه

جمع‌ آوری داده ه و اطلاعات

۲ماه

نتیجه گیری و نگارش پایان نامه

۱ماه

۱۰-۱ محدودیت های تحقیق

• • • برای بررسی کیفیت زندگی کاری نظریه های مختلفی وجود دارد که در این تحقیق از نظریه ریچارد والتون استفاده شد .

  

• • در تحقیق حاضر رفتار شهروندی سازمانی ‌بر اساس نظریه رفتار شهروندی سازمانی ارگان و باتمن مورد بررسی قرار گرفته است .

• شاخص سازی مؤلفه ها با توجه به تعاریف هر مؤلفه انجام شده است .

۱۱-۱ تعریف مفهومی متغیرهای تحقیق

کیفیت زندگی کاری

کیفیت زندگی کاری عبارت است از عکس العمل کارکنان نسبت به کار به ویژه پیامد های فردی آن در ارضاءی شغلی و سلامت روحی و به پیامد های شخصی تجربه کاری و چگونگی بهبود کار در راستای رفع نیازهای فرد تأکید دارد.

رفتار شهروندی سازمانی

رفتار شهروندی سازمانی رفتاری است که کارکنان فراتر از وظیفه و نقش تعیین شده در شرح شغل وظایفشان انجام می‌دهند تا بتوانند کارایی و اثر بخشی سازمان را بهبود بخشند .و به طور کلی می توان گفت :

• • یک نوع رفتاری است فراتر از آنچه که برای کارکنان سازمان به طور رسمی تشریح شده است .

• • یک نوع رفتاری است که به صورت اختیاری و ‌بر اساس اراده فردی می‌باشد .

• رفتاری است که به طور مستقیم پاداشی به دنبال ندارد و یا از طریق ساختار رسمی سازمان مورد قدردانی قرار نمی گیرد .

۱۲-۱ تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق

پرداخت منصفانه و کافی

منظور ، پرداخت مساوی برای کار مساوی و نیز تناسب پرداخت‌ها با معیارهای اجتماعی و معیارهای کارکنان و تناسب آن با انواع دیگر کار است (خدیوی، ۱۳۸۶،۲۳۲ ).

محیط کار ایمن و بهداشتی

منظور، ایجاد شرایط کاری ایمن از نظر فیزیکی و نیز تعیین ساعات کار منطقی است (خدیوی، ۱۳۸۶،۲۳۲ ).

تأمین فرصت رشد و امنیت مداوم

زمینه ای است که به فرد در ضمن انجام کار آموزش داده شود هر کارمندی عملاً از بدو ورود تا پایان خدمتش در سازمان ضمن پیمودن مدارج و حرکت از شغلی به شغل دیگر ، از این طریق آموزش می بیند ( سعادت ، ۱۳۸۶،۱۹۵).

قانون گرایی در سازمان

این متغیر در قالب آزادی سخن (حق ابراز مخالفت با نگرش های سرپرست در سازمان بدون ترسی از طرف وی ) برابر یعنی حق واکنش در برابر همه ی مسائل شامل طرح دستمزد ، پاداش ها و امنیت شغلی و نافذ بودن سلطه ی قانون نسبت به سلطه ی انسانی مورد توجه قرار می گیرند.

وابستگی اجتماعی زندگی کاری

به نحوه برداشت و ادراک کارکنان ‌در مورد مسئولیت اجتماعی سازمان اشاره دارد (مورهد و گریفین،۱۳۷۴،۴۱۲ ).

فضای کلی زندگی

برقراری توازن و تعادل بین زندگی کاری و دیگر بخش‌های زندگی کارکنان که شامل اوقات فراغت ، تحصیلات و زندگی خانوادگی است.

یکپارچگی و انسجام اجتماعی در سازمان کار

ایجاد جو و فضای کاری مناسب که احساس تعلق کارکنان به سازمان و اینکه آنان مورد نیاز سازمان هستند را تقویت نمایند.

توسعه قابلیت های انسانی

فراهم بودن فرصت هایی نظیر استفاده از استقلال و خود کنترلی در کار ، بهره مند شدن از مهارت‌های گوناگون و دسترسی به اطلاعات متناسب با کار و برنامه ریزی برای کارکنان اشاره دارد (خدیوی ، ۱۳۸۶،۲۳۳ ).

رفتار شهروندی سازمانی

ابعاد رفتار شهروندی سازمانی ‌بر اساس نظریه ارگان و باتمن عبارت است از :

نوع دوستی : منظور از نوع دوستی عبارت است از :

1. 1. کمک به همکاران غایب برای جبران کارهای عقب افتاده .

1. 1. اطلاع دادن از قبل در صورت عدم حضور به موقع در محل کار .

1. 1. کمک به کارکنان دارای تراکم زیاد .

1. پیشقدم درراهنمایی کارکنان جدید الاستخدام ، فراتر از وظایف .

وجدان : منظور از وجدان عبارت است از :

رفتاری ست که فراتر از الزامات تعیین شده به وسیله سازمان در محیط کاری می‌باشد ( همانند کار در بعد از ساعت اداری برای سود رساندن به سازمان ). ارگان همچنین معتقد است افرادی که دارای رفتار شهروندی مترقی هستند در بدترین شرایط و حتی در حالت بیماری و ناتوانی هم به کار ادامه می‌دهند.

جوانمردی و نزاکت :

مؤلفه هایی هستند که بیانگر اجتناب از وارد نمودن خسارت به سازمان می‌باشند. جوانمردی عبارت است از تمایل به شکیبایی در مقابل مزاحمت های اجتناب ناپذیر و اجحاف های کاری بدون اینکه گله و شکایتی صورت گیرد . در حالی که نزاکت درباره اندیشیدن ‌به این است که چطور اقدامات فرد بر دیگران تأثیر می‌گذارد. (مستبصری و نجابی ،۱۳۸۷، رضایی کلید بری و باقر سلیمی ،۱۳۸۷، اسلامی،۱۳۸۷ ).

منظور از جوانمردی عبارت است از :

1. 1. شکایت همیشگی برای موضوعات بی اهمیت

1. 1. انداختن تقصیرات و اشتباهات به گردن سازمان

1. 1. اعتراض به تغییرات اعلام شده از سوی مدیریت

1. 1. توجه به مشکلات کار خود و عدم توجه به مشکلات کاری دیگران

1. 1. انجام کار به نحو احسن حتی درصورت وجود مشکلات زیاد

1. 1. تحمل زیاد در مقابل مشکلات کاری

1. عدم اعتراض به تکالیف و وظایف محوله

نزاکت ( ادب و ملاحظه ) : منظور از نزاکت عبارت است از :

1. 1. تلاش برای اجتناب از ایجاد مشکل دررابطه با همکاران

1. 1. در نظر گرفتن اثر رفتارخود بر همکاران

1. اطلاع از کارهای مهمی که در سازمان انجام می شود

آداب اجتماعی : منظور از رفتار مدنی عبارت است از :

1. 1. حضور و مشارکت در جلسات سازمان ها

1. 1. ارائه پیشنهادهای نو برای بهبود عملیات سازمان

1. اطلاع از پیشرفت و توسعه سازمان

فصل دوم : ادبیات تحقیق

بخش اول : طرح تحقیق

مقدمه