اصولاً پیمانکاران برای ساخت و ساز از وسائلی استفاده می‌کند که منجر به تغییر راه و خیابان کشی شده و از این رو از اقتدار خود در این حوزه استفاده می‌کند. در این راستا باید اقدام های احتیاطی را انجام داده و مجوزهای لازم را برای بستن راه و خیابان دارا باشد، قرار دادن کالا برای استفاده در خیابان ممکن است موجبات مسئولیت مدنی وی را فراهم سازد. هر گاه پیمانکار در طبقات بالایی چیزی را قرار دهد که عادتاً موجب سقوط شود و احتیاط های لازم را در این راستا انجام نداده باشد مسئول خسارت وارده به مردم یا به کارکنان خود می‌باشد.[۴۹]

همچنین قرار دادن اشیاء بر روی ساختمان ها و دیوارهای مشرف به شوارع عام که برای پیمانکار منع قانونی دارد و سبب خسارت می شود، موجب مسئولیت پیمانکار یا کارگرانی است که از طرف وی شی را در محل قرار داده‌اند در این شرایط فرقی نمی کند که پیمانکار یا عوامل از سوی او مرتکب تقصیری شده باشند یا خیر. اگرچه در قانون مجازات اسلامی یا سایر قوانین راجع به مسئولیت ناشی از پیمانکار بحث نشده است، اما مباحثی مثل مسئولیت ناشی از وسایل فنی، هواپیما، موشک، مواد سوختی و تأسیسات هسته ای مورد بحث و نظر قرار گرفته اند.

۲-۲-۱۰-مسئولیت مدنی پیمانکار نسبت به کارکنان خود

به موجب ماده ۱۲ قانون مسئولیت مدنی:

«کارفرمایانی که مشمول قانون کار هستند مسئول جبران خساراتی می‌باشند که از طرف کارکنان اداری یا کارگران اداری یا کارگران آنان در حین انجام کار یا به مناسبت آن وارد شده است مگر اینکه محرز شود تمام احتیاط هایی که اوضاع و احوال قضیه ایجاب می نموده، به عمل آورده یا این که اگر احتیاط‌های مذبور را به عمل می آوردند باز هم جلوگیری از ورود زیان مقدور نمی‌بود…»

در این رابطه به نظر می‌رسد منظور از کارفرمایی که مشمول قانون کار است پیمانکار نیز می‌باشد چرا که طبق ماده ۱۷ شرایط عمومی پیمان و وفق ماده ۱۱ قانون مسئولیت مدنی این تکلیف و الزام قانونی برای پیمانکار، هم در قراردادهای اداری و هم در قراردادهای خصوصی وجود دارد که از شرایطی که برای آن ها مقرر شده است در حوزه حقوق کار تبعیت نماید.[۵۰]

مقررات این ماده نیز بخشی از مصالح اجتماعی است و هدف از آن این بوده است که زیان های ناشی از فعالیت‌هایی که به موجب عمل پیمانکار بر دیگران وارد می شود جبران گردد. این زیان ها به طور حتم در حوزه ساختمان و مصالح ساختمانی نیز می‌توانند نمود پیدا کنند.[۵۱] چون معمولاً کارفرما نسبت به کارگر در موقعیت بالاتری قرار دارد و توانایی مالی کارگر بیش از توانایی مالی پیمانکار نمیباشد و در درجه پایینی قرار دارد برای اینکه در قراردادهای ساخت و ساز زیان دیده با اعسار مواجه نشود و خسارتهایی که به وی وارد شده جبرن گردد این سازوکار در نظر گرفته شده است. ‌بنابرین‏ هر گاه کارفرما طبق قانون کار که همان پیمانکار محسوب می شود نسبت به اعمال زیانبار کارگر خود که در حین انجام کار یا به مناسبت آن واقع شده مسئول خواهد بود.[۵۲] تقصیر پیمانکار در برابر زیان دیده در این فرض مفروض است و با اثبات بی تقصیری از زیر بار مسئولیت معاف نمی شود، در مجموع با وصف یاد شده اگر وارد کننده زیان مقصر شناخته شود، پیمانکار می‌تواند پس از جبران خسارت زیان دیده به وی مراجعه نماید.

۲-۲-۱۱-مسئولیت مدنی پیمانکار در عدم تهیه ملزومات ضروری کارگاه

پروژه های ساختمانی به علل گوناگون به تأخیر می افتند از جمله این عوامل می توان به تأخیرهای پیمانکار در تجهیز کارگاه اشاره کرد. تأخیرها زیان های غیرقابل جبرانی بر روابط بین طرفین دارند و موجبات طرح مسئولیت مدنی از سوی پیمانکار را فراهم می‌سازند. پیمانکاران نیز خود در مواردی از تأخیر زیان می بینند. اولین تأثیر نامطلوب تأخیر در تکمیل، افزایش هزینه های ساختمانی است و این افزایش هزینه های بالاسری را افزایش خواهد داد. تأخیرهایی که پیمانکار علت ایجاد آن ها‌ است می‌توانند چنان زیاد باشند که برای کارفرما حق فسخ ایجاد نماید گرچه این اقدامی تند محسوب می شود. اگر پیشرفت کار پیمانکاری در حد لازم نیست کارفرما نخست می بایست به پیمانکار اخطار کند که چنانچه کار به صورت رضایت بخشی پیش نرود کارفرما حق قراردادی خود را برای بر عهده گرفتن پروژه اعمال خواهد کرد. به ادعای اغلب پیمانکاران، تأخیرها در کار ساختمانی با اقدامات یا ناتوانی از اقدام سریع کارفرما در موارد بحرانی ساختمانی رابطه مستقیم دارد.

از جمله عملیات مهمی که باید از سوی پیمانکار انجام شود تجهیز کارگاه می‌باشد. تجهیز کارگاه در اصطلاح عبارت است از عملیات، اقدام ها و تدارکاتی که باید به صورت موقت برای دوره ای که کارهای مربوط به پیمان در آن دوره در صدد انجام است صورت گیرد. برای تجهیز کارگاه در ابتدا باید طرح جانمایی، از سوی پیمانکار تهیه و به تأیید مهندس مشاور برسد. طرح جانمایی اولاً باید در مدت تعیین شده تهیه گردد و ثانیاًً مبنای تجهیز کارگاه قرار گیرد. طرح جانمایی در پیمان به طور مشخص تعریف نشده است اما همان طور که از نام آن پیدا‌ است طرحی است که به منظور تجهیز کارگاه و برای مشخص کردن مکان های مربوط به تأسیسات و ابنیه های موقت در کارگاه تهیه می شود تا در قسمت هایی از کارگاه محل هایی ایجاد شود که امکان اجرای مناسب و بهتر پیمان فراهم شود. برای مثال مکانی برای نگهبانی، سرویس بهداشتی، محل استراحت، محل غذاخوری، کارکنان، انبارهای مربوط به مصالح و تجهیزات و مانند این ها قبل از شروع موضوع پیمان تأسیس و احداث می شود. محتمل است که در اسناد و مدارک مورد توافق طرفین این موضوع درج شده باشد.

۲-۲-۱۲-مسئولیت مدنی پیمانکار در عدم رعایت تعهد به ایمنی

یکی از مهمترین مسائلی که در عصر حاضر مطرح شده است مسأله تعهد به ایمنی در قرارداد می‌باشد. تعهد به ایمنی در قراردادها ممکن است به طور صریح یا به صورت ضمنی مطرح گردد ‌بنابرین‏ می‌توان گفت علاوه بر تعهدات اصلی، قراردادها در موارد بسیار زیادی دارای بعضی تعهدات ضمنی هم می‌باشند که از مهم‌ترین و قدیمی‌ترین آن ها تعهد ایمنی است. البته این بخش از تعهدات چنانچه در این پایان نامه توضیح داده خواهد شد هم به صورت ضمنی و هم به صورت صریح قید شده‌اند. از این رو باید گفت هر فروشنده‌ای به طور ضمنی در برابر خریدار تعهد می‌کند که جنس سالم و بی عیب به او تحویل دهد پس اگر ‌به این تعهد وفا نکند باید زیان‌های ناشی از پیمان‌شکنی را جبران سازد.[۵۳]

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...