نرخ بازگشت سرمایه ­گذاری درEmail نسبت به دیگر کانال‌های بازاریابی الکترونیکی بالاتر ‌می‌باشد ، Emailها می ­توانند فایل­های صوتی، کلیپ­های ویدئویی و لینک­هایی را به­همراه داشته باشند. فواید به کارگیری Email در هزینه پایین و پوشش وسیع ان است ، برخی از شرکت‌ها پایگاهی از ایمیل­ها را در اختیار دارند و پیام­های خود را به ‌گروه‌های از پیش تعیین شده ارسال می­نمایند .

البته باید توجه داشت که تبلیغات از طریق نامه الکترونیکی کار دشواری است زیرا تهیه فهرستی ایمیل­ها ، تصمیم ­گیری ‌در مورد محتوی ایمیل­ها و اندازه ­گیری نتایج کار از جمله مواردی هستند که دقت زیادی را می­طلبند . (فرزاد،۱۳۸۷،ص. ۲۳-۲۶)

1. مزایای تبلیغات از طریق پست الکترونیک

مزایای این روش تبلیغات عبارتند از :

• • هزینه­ های پایین

• • امکان هدف­گیری دقیق مشتریان

• • اثربخشی بالا : میزان جواب دادن افراد به نامه­ های الکترونیک بالا است .

• مدیریت آسان : طراحی و فرستادن نامه­ های الکترونیک و همچنین ارزیابی آن ها ساده­تر است .

سایت مناسب

منظور از سایت بستری دیجیتالی که برای ارتباط متقابل با مشتریان به کار می­رود. امروزه شبکه جهانی اینترنت را ‌می‌توان به پررفت­وامدترین بزرگراه جهان و وب­سایت­ها را به خیابان‌ها و کوچه­های ان تشبیه کرد .

پنج اصل در بازاریابی در وب عبارتند از :

1. 1. قانون خیابان بست

1. 1. قانون دادوستد

1. 1. قانون اعتماد

1. 1. قانون کشش و ارسال

1. 1. قانون بازار خالی

1. 1. قانون خیابان­بست : یک سایت هرقدر که قوی و زیبا باشد مانند یک مغازه در انتهای یک خیابان بن­بست است که کسی به سراغ ان نمی­اید ‌بنابرین‏ روش‌هایی مانند انچه در زیر می­اید برای جلب رضایت مشتری باید به کار گرفته شود :

• • تبلیغ ، نشان و پرچم شرکت ، چه به­حالت سنتی تبلیغ در مجلات و روزنامه­ها ، رادیو و تلویزیون و یا در سطح معابر یا مناطقی که بیشتر در انظار قرار دارند

• • قرار گرفتن در موتورهای جست­وجوگر

• • ایجاد ارتباط با سازمان‌های مرتبط با صنعت و ثبت نام در فهرست­های آن ها

• جمع­اوری ادرس مخاطبین بالقوه سایت و ارسال کاتالوگ یا روزنامه یا نمونه کالا یا خدمت ، کوپن و جایزه برای معرفی خود به آن ها

ارائه خدمات عمومی و اطلاع­رسانی ، از عواملی هستند که مراجعه­کنندگان به سایت را افزایش می­ دهند .

1. 1. قانون دادوستد :یکی از روش­های موسوم و قدیمی برای باز کردن راه مردم جهت خرید و بازدید از یک نمایشگاه یا فروشگاه ،دادن جایزه ، قرعه­کشی ، یادگاری و بطورکلی هدایای تبلیغاتی است .

1. 1. قانون اعتماد : جلب اعتماد مهمترین عامل ایجاد یک دادوستد خوب است .شهرت و داشتن نام تجاری ^[۱۸]خوب ، ‌‌ذهنیت‌ها را به سرعت مثبت می­سازد. دلیل عدم اعتماد مردم به سایت‌ها این احساس است که آن ها وجود ندارند (مجازی هستند ) و وابسته به الکترون و برق هستند ، اما اگر شما ادرسهای فیزیکی و محل دفاتر نمایندگی وقتی عکس خود را به همراه اطلاعات لازم برای دسترسی مستقیم در سایت خود ذکر کنید ، سایت‌ها دیگر مجازی کامل نیستند.

1. 1. قانون کشش و ارسال : در تجارت هزینه جذب مشتری بسیار زیاد ‌می‌باشد و تجارت الکترونیک با توجه به موفقیت سایت در جلب توجه و راهنمایی مخاطب در جهت رفع نیازهای او ، ازاین قاعده مستثنی نیست لذا وقتی مراجعه­کننده ­ای برای اولین بار به یک سایت مراجعه می‌کند ، سایت مذبور دیگر اورا رها نمی­کند و مرتبا با ارسال اطلاعات نامه­ های الکترونیک در او کششی ایجاد ‌می‌کنند تا مجددا با سایت تماس برقرار کند.

1. قانون بازار خالی : بازار تمام کالاها در جهان دسته­بندی شده و یک شرکت در وهله اول نمی­تواند به­راحتی در مقابل نمونه های بزرگی مانند امازون و وال­مارت قد علم کند .

بنرها

بنر یک تصویر گرافیکی کوچک و مستطیلی که به یک پایگاه اینترنتی دیگر متصل می‌باشد. بنرها اولین شکل از بازاریابی بودند که به طور گسترده در اینترنت مورد استفاده قرار گرفتند و امروز از معروف‌ترین و پرکارترین روش های تبلیغات به شمار می ایند .کاربر با کلیک کردن بر روی آن ها به صفحه ای منتقل می شود که توضیحات بیشتری ‌در مورد ان موضوع به او می‌دهد و یا مستقیما به پایگاه اینترنتی شرکتی که موضوع مذکور را طراحی کرده منتقل می‌گردد. بنرها دارای انواع مختلف هستند که عبارتند از:

الف . بنرهای ثابت: قبلا این نوع بنرها کمتر مورد استفاده قرار می گرفت ،اخیراًً تحقیقات نشان داده است که بعضی از کاربران این نوع از بنرها را ترجیح می‌دهند و به همین دلیل اخیراً استفاده از آن ها افزایش یافته است. این بنرها دربر دارنده تصاویر و متونی هستند که ثابت بوده و حرکت نمیکنند.

ب. بنرهای متحرک (انیمیشن) : این بنرها بعلت حجم زیاد و اندازه های بزرگ سرعت بارگذاری صفحات اینترنتی را کاهش می‌دهند. با بهره گرفتن از نرم افزارهای مخصوصی و از ترکیب چندین نوع بنر ثابت طراحی گردیده و دارای خاصیت تغییرپذیری هستند. با بهره گرفتن از آن ها پیام‌های تبلیغاتی پیچیده تری طراحی می شود و برای کاربران جالبترند و توجه انان را بیشتر به خود جلب می‌کنند.

پ.بنرهای تعاملی (دارای غنای رسانه ای) : در حقیقت بنرهای تعاملی نوع پیشرفته تری از بنرهای انیمیشنی بوده و دارای امکانات بیشتری هستند ، البته مشکلاتی که درمورد بنرهای متحرک گفته شد درمورد این بنرها نیز به نحو شدیدتری مطرح است با وجود این مشکلات و نیز با وجود هزینه بالاتر برای طراحی آن ها اثربخشی این نوع از دو نوع دیگر بیشتر است. از نرم افزارهایی مانند Flash برای طراحی آن ها استفاده می شود.(همان منبع،ص. ۱۵)

1. ویژگی‌های پیام های تبلیغاتی در بنرها

تقریباً همان اصول حاکم برتدوین پیام تبلیغاتی در تدوین پیام در تبلیغات اینترنتی نیز حاکم است. ولی به دلیل برخی ویژگی های اینترنت، پیام تبلیغاتی در اینترنت (بسته به نوع هدف تبلیغاتی و نوع آگهی) خصوصیات دیگری نیز لازم دارد . به عنوان مثال در زیر برخی ویژگی های پیام تبلیغاتی در بنرها آمده است:

• • استفاده از انیمیشن: استفاده از انیمیشن باعث افزایش جذابیت بنر شده و ضمن جلب تعداد بیشتری از مخاطبان تا حد قابل توجهی افزایش نرخ کلیک بر روی بنر را موجب می شود .

• • استفاده از رنگهای روشن: استفاده از رنگهای آبی ، زرد و سبز در بنرها و آگهی های تبلیغاتی ، میزان کلیک را افزایش می‌دهد .

• • قرار دادن مزایایی برای کلیک بر روی بنر: برای این منظور می توان سوالی را در آگهی خود مطرح کرد که پاسخ سوال را مخاطب می باید با کلیک کردن روی بنر و در سایت مورد نظر بیابد . مثلاً آیا می خواهید ترافیک سایت شما افزایش یابد ؟

• • بین بنر و صفحه خاصی از سایت خود ارتباط برقرار کنید:زمانی که افراد روی یک بنر کلیک می‌کنند انتظار دارند به صفحه خاصی که اطلاعات بیشتری راجع به آن آگهی دارد راهنمایی شوند . لذا باید آگهی خود را به صفحه ای که اطلاعات تکمیلی در آن قرار داده شده است پیوند دهیم .

مهم‌ترین نظریه یادگیری رفتار‌گرایی در قرن حاضر، مشتمل بر اصولی است که توسط اسکینر (۱۹۳۸) مطرح‌شده است؛ که در کل به شرطی‌سازی کنشگر معروف است. اصول شرطی‌سازی فعال و کنشگر را می‌توان در جریان یادگیری و پیامدهای یادگیری مطالعه کرد.

به‌طورکلی، کاربرد اصول رفتارگرایی را برای جریان تدریس می‌توان به شرح زیر استنباط نمود:

1. 1. رفتارگرایان، مطالعه رفتار قابل‌مشاهده را اساس کار خود قرار می‌دهند. بر این اصل تأکید دارند که تکرار هر عملی، در نتیجه پیامد آن نهفته است. بدین ترتیب برای تقویت، باید عمل مورد انتظار از پیش مشخص شود. پس تعیین اهداف آموزشی که همان پیش‌بینی نتیجه‌گیری یا تغییر رفتار مطلوب در فراگیران است. نخستین وظیفه معلم تدریس است.

1. 1. بسیاری از اهداف آموزشی خود از مراحل پیچیده‌ای تشکیل‌شده‌اند؛ ‌بنابرین‏ تعیین مراحل مختلف و اجرای گام‌به‌گام آن‌ ها، سبب تسهیل یادگیری و تقویت خواهد شد؛

1. 1. پس از تعیین اهداف جزئی در رفتار قابل‌مشاهده، نی باید شرایط و به‌ویژه معیارهای برآورد اهداف جزئی مشخص شوند، به عبارت دیگر اهداف جزئی به هدف‌های رفتاری تبدیل شوند.

1. 1. در مواردی که معلم نمی‌تواند تک‌تک فراگیران را ارزیابی کند تا برحسب میزان برآورد، از اصول پیامد مناسب رفتار استفاده کند. بدین ترتیب به نظر می‌رسد که انجام آزمون‌های پی‌درپی و منظم در کلاس‌های درس ضرورت دارد تا هر یک از فراگیران بتوانند از نتیجه عمل خود یا نتیجه تلاش خود به نحوی آگاهی پیدا کنند.

1. 1. طبق نظریه رفتارگرایان، انجام تمرین و تکرار، می‌تواند نقش نسبتاً مهمی در ثبت رفتار داشته باشد

1. استفاده بیشتر از تدریس مستقیم^[۴۶] با اصول رفتارگرایی به‌خوبی قابل تبیین است. مراحل تدریس مستقیم را به شرح زیر تعیین کرده‌اند.

الف – مرور و ارزیابی کار پیشین موضوع تدریس شده

ب- ارائه مواد آموزشی یا مطالب درسی در واحدهای کوچک (جزءبه‌جزء)

ج- فراهم‌سازی امکان تمرین راهنمایی شده

د- اخذ بازخورد و تصحیح

هـ – نظارت برای انجام کار به حالت مستقل

و – مرور مفاهیم در هر هفته یا در هرماه

اگرچه تدریس مستقیم موردانتقاد بسیاری از صاحب‌نظران قرارگرفته است، ولی در برخی از پژوهش‌ها، نشان داده‌شده است که تدریس مستقیم باعث انتقال و تعمیم سازی به سطوح بالای تفکر چون حل مسئله می‌شود.

1. 1. آموزش برنامه‌ای^[۴۷] یکی دیگر از کاربردهای مهم اصول رفتارگرایی در تدریس است. اگر از رایانه برای تدریس موضوع درسی خاص استفاده شود و در این برنامه، مراحل آموزش، به حالت گام‌به‌گام و همراه با تقویت فوری و آنی برای واکنش‌ها و پاسخ‌های صحیح طراحی شود، در واقع از آموزش برنامه‌ای استفاده شده است. ا

1. شاید یکی از رایج‌ترین کاربرد آموزشی اصول رفتارگرایی، در چگونگی استفاده از آن‌ ها در مدیریت کلاس باشد؛ زیرا که با فرایند اصلاح رفتار به‌خوبی می‌توان از اصول رفتارگرایی در مدیریت کلاس، جهت برقرار نظم و انضباط و تصحیح رفتار استفاده کند. (فتحی آذر، ۱۳۸۲ :۵۰ تا ۵۳)

• نظریه شناخت گرایی

نظریه شناختی شامل نظریه های گشالت، پیاژه، برونر، آزوبل، علوم و غیره است. صاحبان نظریه شناختی یادگیری را ناشی از شناخت، ادراک^[۴۸] و بصیرت^[۴۹] می‌دانند. از دیدگاه نظریه‌پردازان شناختی، یادگیری‌های جدید فرد با ساخت‌های شناختی قبلی او تلفیق می‌شود. این عده بر این باورند که یادگیری یک جریان درونی دائم است. انسآن‌همواره در طول حیات خود محیط را جستجو و روابط بین پدیده‌ها را کشف می‌کند و بر اساس این کشف، ساخت شناختی خود را گسترش می‌دهد. ازنظر پیروان نظریه شناختی، شاگردان موجوداتی فعال و کنجکاوند. به همین دلیل، به معلمان توصیه می‌شود که محیط‌های آموزشی را به گونه‌ای سازمان‌دهی کنند که شاگردان بتوانند به بصیرت و اکتشافات جدید دست یابند. (شعبانی،۱۳۷۱: ۲۲ تا ۲۳)

این نظریه بر فعالیت‌های درونی ذهن از قبیل تفکر، یادآوری، خلق کردن و حل مسئله تأکید دارد. پرسش‌های زیر در نظریه شناختی یادگیری به طور فراوان مطرح می‌شوند:

شاگردان (دانش‌آموزان) چگونه یاد می‌گیرند؟ چگونه به یاد می‌آورند؟(عبداللهی، ۱۳۸۷: ۱۳)

توانایی شناختی را به ازدو بخش تقسیم تشکیل شده است. بخش اول مربوط به دانش شناخت است. این دانش، فرد را قادر می‌سازد تا به منابع شناخت آگاهی یابد و بتواند خود را با موقعیت موردنظر وفق دهد. اگر انسان از جریان و چگونگی انجام یک کار به حالت مؤثر و کارآمد آگاهی داشته باشد، به‌احتمال‌زیاد خواهد توانست گام‌های مؤثری در آن راه بردارد. بخش دوم از توانایی فراشناختی، به فراگیرد اجرایی و تنظیم و سازمان‌دهی ارتباط پیدا می‌کند که شامل طرح‌ریزی، هدایت، کنترل، تجدیدنظر و ارزشیابی راهبردهای مورداستفاده در حین انجام یا پس از اتمام یک کار، می‌شود. (فتحی آذر، ۱۳۸۲، ص ۲۴ تا ۲۵)

پیاژه پژوهش‌های خود را با توجه به موارد بالا به دوره ها و مراحل رشد ذهنی اختصاص می‌دهد و رشد روانی را به چهار دوره ‌به این قرار مشخص می‌سازد:

• • حسی-حرکتی (تولد تا ۲ سالگی)

• • پیش از عملیات عینی (۳ تا ۷ سالگی)

• • عملیات عینی (۷ تا ۱۱ سالگی)

• دوره عملیات صوری (۱۳ تا ۲۰ سالگی)

در هر یک از این دروه­ها ویژگی‌ها و امکاناتی وجود دارند که با مفاهیم خاص تعیین گردیده‌اند و معلمان و پرورش‌کاران موفق باید از آن‌ ها آگاهی داشته باشند، مانند مفاهیم نگهداشت توده، زن، حجم و عدد، یا ‌یک‌سونگری، سووانگری، بازگشت‌پذیری و جابه‌جاپذیری همه مفاهیمی هستند که در دوره‌ عملیات عینی ظهور می‌کنند و هرکدام دارای معنا. کاربرد خاصی هستند. در واقع بدون آشنایی با ویژگی‌های فکری و عقلی کودکان در هر دوره‌ سنی نمی‌توان در پیشرفت تحصیلی شاگردان توفیق ارزنده‌ای به دست آورد. در نظام پیاژه اساس یادگیری برداد و ستد فرد با محیط و دوره ها و مراحل رشد استوار است (پارسا،۱۳۸۶: ۲۸۰ تا ۲۸۱)

۱ – دیدگاه فقها

نگاهداری و تربیت طفل را در اصطلاح فقه حضانت گویند^[۱۴]. حضانت، ولایت و سلطنت بر تربیت کودک است^[۱۵]. به عبارت دیگر ولایت بر کودک و مجنون است برای تربیت او و آنچه به مصلحت او است^[۱۶] از قبیل نگهداری کودک، گذاردن او در گهواره^[۱۷]و سرمه کشیدن و روغن مالیدن^[۱۸]و تمیز کردن و شستن لباس‌های او و مانند آن‌که با کار زنان تناسب بیشتری تا مردان دارد و زنان برای تصدی حضانت اطفال لیاقت بیشتری دارند^[۱۹]. البته صاحب جواهر حضانت را ولایت و سلطنت بر تربیت طفل می‌داند نه مجنون^[۲۰].

حضانت، ارتباطی به ولایت بر ازدواج و اموال کودک ندارد^[۲۱] بلکه بر عهده گرفتن کارهای کودک و تربیت او است^[۲۲]و همچنین حضانت شامل رضاع ( شیر دادن ) نمی‌شود^[۲۳].

همچنین در تعریف حضانت گفته شده :« حضانت، شرعاً، تربیت فرزند به دست کسی است‌ که حق حضانت از آن او است و یا به تربیت و نگهداری کسی مانند کودک خرسال و بزرگسال دیوانه‌ای که به خاطر درک ضعیف، به تنهایی نمی‌تواند امورش را اداره کند حضانت گفته می‌شود، ‌به این صورت که امور مربوط به آن‌ ها را اداره کرده و طعام و لباس و خواب و نظافت و شستشوی آنان و لباسشان و مانند آن را در سن معین عهده‌دار شود »^[۲۴].

۲ – دیدگاه حقوق‌دانان

حقوق‌دانان هرکدام تعریفی از حضانت ارائه داده‌اند :

– حضانت در اصطلاحات مدنی پرورش اطفال است به وسیله ابوین و اقارب او. پرورش هم از لحاظ مادی است و هم معنوی و اخلاقی^[۲۵].

– حِضانت عبارت است از نگهداری مادی و معنوی طفل و یا دیوانه، توسط کسانی‌که قانون مقرر داشته ‌است^[۲۶].

– حضانت یعنی نگهداری و محافظت برای ادامه حیات و رشد و نمو فیزیکی و روحی طفل و جلوگیری و پیشگیری از ابتلاء به بیماری، دادن خوراک، پوشاندن لباس، پاکیزه و تمیز نگه‌داشتن طفل با شستشو، استراحت دادن به‌موقع او، بازی دادن، با گرما و سرما وی را تطبیق دادن، آن‌طوری که سن او اقتضاء دارد رضایت او را تأمین کردن و در هر سنی که طفل باشد نیازمند نوعی حضانت است^[۲۷].

– حضانت عبارت از گستردن چتر حمایت مادی و معنوی بر سر طفل است. که تأمین وی در امر تغذیه و پوشاک و محافظت و مراقبت وی از ‌آسیب‌های جسمی و روانی و تلاش در امر تعلیم و تربیت او می‌باشد^[۲۸].

– حضانت عبارت از اقتداری است که قانون به منظور نگاهداری و تربیت اطفال به پدر و مادر آنان اعطا کرده‌است. در این اقتدار، حق و تکلیف به ‌هم آمیخته ‌است و حقوق پدر و مادر وسیله اجرای تکالیف آنان است^[۲۹].

– حضانت نگاه‌داشتن طفل، مواظبت و مراقبت او و تنظیم روابط او با خارج است، با رعایت حق ملاقات که برای خویشان نزدیک طفل شناخته شده ‌است^[۳۰].

۳ – دیدگاه قانون حمایت از خانواده

نه قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۵۳ و نه قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۹۱ تعریف خاصی از حضانت نیاورده‌اند اما با توجه به مواد این دو قانون، می‌توان گفت که حضانت را به معنای تربیت و نگاهداری می‌دانند.

به‌موجب ماده ۱۲ قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۵۳ دادگاه ترتیب نگاهداری اطفال را با توجه به وضع اخلاقی و مالی طرفین و مصلحت طفل مشخص می‌کند؛ ‌بنابرین‏ با توجه به عبارات « وضع اخلاقی » و « مصلحت طفل » می‌توان این‌گونه اظهار نظر کرد که مسئول حضانت وظیفه دارد هم از لحاظ مادی و هم به‌لحاظ معنوی، به صورت شایسته از طفل نگاهداری کند و شیوه تربیتی درستی را اتخاذ نماید و تمامی این موارد جزو تکالیفی است که حضانت بردوش شخص می‌گذارد.

قانون حمایت از خانواده مصوب ۱۳۹۱ نیز در ماده ۴۱ که به بحث ضمانت اجرای حقوقی حضانت می‌پردازد درکنار « حضانت »، به عبارات « نگهداری » و « سایر امور مربوط به طفل » اشاره نموده‌ و همچنین در این ماده و مواد دیگر به مصلحت طفل توجه نموده است. تبصره ماده ۵۰ نیز که مقررات کیفری را بیان نموده در کنار واژه نگهداری و مراقبت از کلمه « تربیت » نیز استفاده کرده ‌است؛ ‌بنابرین‏ از تمام این مواد چنین برمی‌آید که این قانون نیز به نگهداری و تربیت صحیح طفل اهمیت داده و آن را برعهده مسئول حضانت قرار داده است.

گفتار دوم : ماهیت حضانت

همان گونه که در ادامه، بحث خواهد شد برخی از فقها و حقوق‌دانان، حضانت را حق ابوین و برخی تکلیفی بر دوش آنان می‌دانند. پیش از بررسی دیدگاه‌های گوناگون در این زمینه، ابتدا تعریفی مختصر از حق و تکلیف ارائه می‌شود.

الف- تعریف حق و تکلیف

۱ – تعریف حق

بنابر نظر فقها واژه حق به‌معنای ثبوت، ضد باطل و موجود ثابت^[۳۱] است و اصل حق از مطابقت و برابری می‌باشد^[۳۲]. در فرهنگ لغت معین نیز حق به‌معنای راست، درست، یقین، عدل و داد، نصیب و بهره، ملک و مال آمده ‌است^[۳۳].

از نقطه نظر حقوقی درباره مبنا و جوهر حق می‌توان گفت :« سلطه و اختیاری است که حقوق هر کشور به منظور حفظ منافع اشخاص به آن‌ ها می‌دهد »^[۳۴]. به ‌این ترتیب می‌توان حق را این‌گونه تعریف کرد : « توانایی است که حقوق هر کشور به اشخاص می‌دهد تا از مالی به طور مستقیم استفاده کنند یا انتقال مال و انجام دادن کاری را از دیگری بخواهند »^[۳۵] و به‌تعبیر دیگر، حق عبارت است از توانایی که شخص بر چیزی یا بر کسی داشته باشد^[۳۶].

۲ – تعریف تکلیف

تکلیف در معنای لغوی به معنای کاری سخت و شاق را به‌عهده کسی گذاشتن است و همچنین به معنای وظیفه‌ای است که باید انجام شود^[۳۷]. در معنای اصطلاحی نیز به معنای اوامر و نواهی قانونی آمده ‌است^[۳۸].

دربرابر هر حق تکلیفی مقرّر شده است. ۱- گاهی این تکلیف ناظر به اجرای موضوع حق است و شخص باید کاری را که صاحب حق می‌خواهد انجام دهد. در این صورت، هرگاه کاری که باید انجام شود مربوط به امور مالی باشد، او را « مدیون » یا متعهد یا ملتزم می‌نامند و وظیفه اشخاص در امور غیرمالی، حتی اگر ناظر به انجام دادن کاری باشد، « تکلیف » نامیده می‌شود؛ مانند تکلیف مربوط به حضانت و حسن معاشرت و تمکین. در واقع، این‌گونه تکالیف الزامی است دربرابر حکم قانون‌گذار نه برابر حق دیگری. ۲- درپاره ای موارد، تکلیفی که دربرابر حق ایجاد شده در احترام به آن و خودداری از تجاوز به حق خلاصه می‌شود. حق و تکلیف نمی‌تواند باهم جمع شود با وجود این، گاه موقعیت شخص آمیزه‌ای از حق و تکلیف است؛ حق از آن جهت که می‌توان مطالبه کرد و تکلیف، از آن رو که قابل واگذاردن و اسقاط نیست؛ مانند حضانت که حق و تکلیف پدر و مادر است^[۳۹].

ب – دیدگاه‌های ارائه شده درباره ماهیت حضانت

همان گونه که درخصوص معنای اصطلاحی حضانت، فقها و حقوق‌دانان تعاریفی ارائه داده‌اند درمورد ماهیت این نهاد حقوقی نیز نظرات و دیدگاه‌های مختلفی بیان شده است که در این گفتار به مطالعه آن‌ ها می‌پردازیم.

۱ – دیدگاه فقهی

فقهای امامیه در خصوص اینکه حضانت حق است یا تکلیف دارای سه نظر کاملاً متفاوت هستند :

استیوارت اعتقاد دارد زمانی مالیات جزء هزینه ها محسوب می شود که پرداخت شود و نه زمانی که توسط حسابداران ثبت گردد. با برگرداندن افزایش طی دو دوره در این حساب به وجود می‌آید به سود در NOPAT فقط مالیات پرداخت شده را خواهیم داشت. (محمودزاده، ۱۳۸۹)

۲-۱۰-۲-اندوخته ارزیابی موجودی کالا به روش LIFO

برخی شرکت ها به منظور استفاده از صرفه جویی مالیاتی در زمان افزایش قیمت ها از روش LIFO (اولین صادره از آخرین وارده) برای ارزیابی موجودی استفاده می‌کنند. ‌به این ترتیب موجودی کالا به بهای تمام شده سنوات گذشته محاسبه می‌گردد و در طرف دیگر در ترازنامه حساب سرمایه کمتر نشان داده می شود.

لذا در محاسبه EVA بایستی موجودی کالای ارزیابی با روش LIFO را به ارزش های جاری تعدیل کرد. عملا اضافه کردن ذخیره LIFO به سرمایه موجب ارزیابی موجودی FIFO (اولین صادره از اولین وارده) می‌گردد. همچنین اضافه نمودن این ذخیره به NOPAT، سود شناسایی نشده مربوط به نگهداری موجودی که ایجاد ارزش نموده است را در حساب NOPAT منعکس می‌کند. (محمودزاده، ۱۳۸۹)

۲-۱۰-۳-استهلاک انباشته سرقفلی

سرقفلی زمانی به وجود می‌آید که شرکتی، شرکت دیگر را به قیمتی بیش از ارزش بازار آن شرکت تحصیل کند. حسابداران معتقدند که سرقفلی ناشی از تحصیل یک واحد تجاری به روش خرید بایستی طی دوره هایی که بیش از ۴۰ سال نباشد مستهلک گردد. از آن جا که هزینه مذکور غیر نقدی و غیر قابل قبول از نظر مالیاتی است آن را به سود اضافه می‌کنیم و به منظور حفظ رویه استهلاک انباشته آن را نیز به سرمایه منتقل نمود. (محمودزاده، ۱۳۸۹)

۲-۱۰-۴-سرقفلی ثبت نشده

هنگامی که ‌در مورد تحصیل یک شرکت از روش اتحاد منافع استفاده می شود سرقفلی شناسایی نمی گردد. در روش اتحاد منافع دارایی ها و بدهی های شرکت سرمایه پذیر به ارزش دفتری ثبت می‌شوند. اما از نظر سهام داران شرکت خریدار هزینه واقعی این تحصیل ارزش بازار سهام شرکت در تاریخ معامله است. اختلاف بین ارزش دفتری و ارزش بازار سهام پیشنهادی، سرقفلی ثبت نشده می‌باشد. لذا سرقفلی شناسایی نشده به عنوان یک دارایی ثبت نشده که مستهلک نمی گردد به حساب سرمایه اضافه می‌گردد. (محمودزاده، ۱۳۸۹)

۲-۱۰-۵-دارایی های نامشهود

مخارج تحقیق و توسعه چون دارای انتفاع متصور می‌باشند باید به سرمایه اضافه شوند و طی دوره مشخصی از عمر پروژه به حساب سود و زیان منظور گردد. ‌بنابرین‏ از یک سو تحقیق و توسعه به عنوان یکی از معادل های حقوق صاحبان سهام به سرمایه اضافه می‌گردد و از طرف دیگر هزینه استهلاک آن به NOPAT اضافه می‌گردد. از طرف دیگر هزینه هایی مانند تبلیغات و بازاریابی و شرکت در نمایشگاه ها و آموزش… را نیز می توان سرمایه ای تلقی کرد. (محمودزاده، ۱۳۸۹)

۲-۱۰-۶-هزینه یابی کامل در مقابل کوشش های موفقیت آمیز

صورت های مالی شرکت هایی که از روش حسابداری کوشش های موفقیت آمیز استفاده می‌کنند بایستی به روش هزینه یابی کامل اصلاح و ارائه مجدد گردد، چرا که قسمتی از سرمایه ای که برای تولید محصولات موفق مورد نیاز است ناشی از سرمایه گذاری در تولیدات ناموفق است. به همین جهت کلیه هزینه هایی که در روش کوشش های موفقیت آمیز به حساب هزینه منظور می‌گردد باید سرمایه ای گردند. (محمودزاده، ۱۳۸۹)

۲-۱۰-۷-سایر ذخیره ها

دخیره های احتیاطی، زمان واقعی دریافت ها و پرداخت های نقدی را مبهم می‌سازد. ذخیره هایی مانند ذخیره مطالبات مشکوک الوصول، ذخیره موجودی های از رده خارج و ذخیره گارانتی در صورتی که در فعالیت های شرکت وقوع مکرر داشته باشند که بایستی به عنوان معادل های حقوق صاحبان سهام به شمار آیند. باید هر گونه افزایش در این ذخایر را به حساب سود اضافه نماییم. (محمودزاده، ۱۳۸۹)

۲-۱۱-هزینه سرمایه Cost of Capital

هزینه سرمایه، هزینه تامین مالی بلند مدت شرکت است. شرکت ها از طریق بدهی ها و حقوق صاحبان سهام، منابع مالی را تامین می‌کنند و آن ها را در دارایی ها به کار می گیرند. هزینه ای که شرکت ها بابت تامین مالی از طریق بدهی بلند مدت و حقوق صاحبان سهام متحمل می‌شوند، هزینه سرمایه نام دارد.

وجوه تامین شده به امید کسب بازده در دارایی ها به کار برده می‌شوند و شرکت وقتی عقلایی و بهینه عمل می‌کند که بازده حاصل از هزینه تامین مالی بیشتر باشد. ‌بنابرین‏ هزینه سرمایه حداقل نرخ بازدهی است که تحصیل آن برای حفظ ارزش شرکت (یا قیمت سهام) ضروری است.

مدیران باید راجع به هزینه سرمایه که غالبا حداقل نرخ بازده مورد انتظار نامیده می شود، برای مواردی مانند ۱) اتخاذ تصمیمات بودجه بندی سرمایه ای، ۲)استقرار ساختار بهینه سرمایه و ۳) تصمیم گیری نسبت به اجاره بلند مدت، جایگزینی اوراق قرضه، مدیریت سرمایه در گردش و…، اطلاعات کافی داشته باشند. هزینه سرمایه با میانگین موزون اجزای مختلف ساختار سرمایه شرکت مانند بدهی بلند مدت، سهام ممتاز، سهم عادی و سود انباشته محاسبه می شود.(مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)

۲-۱۱-۱-هزینه بدهی (اوراق قرضه)

هزینه بدهی، هزینه ای است که شرکت بابت وجوه تامین شده از طریق اخذ وام یا انتشار اوراق قرضه بلند مدت متحمل می شود. هزینه بدهی قبل از مالیات را می توان از طریق تعیین نرخ بازده داخلی یا بازده تا سررسید جریان های نقدی اوراق قرضه به دست آورد. فرمول زیر را نیز می توان برای تقریب بازده تا سررسید اوراق قرضه مورد استفاده قرار داد:

که در آن:

I= مبلغ بهره پرداختی سالانه

M= ارزش اسمی

V= خالص وجوه حاصل از فروش اوراق قرضه (ارزش جاری)

n= مدت به سال

هزینه بهره، هزینه قابل قبول مالیاتی است و مالیات را کاهش می‌دهد. ‌بنابرین‏ هزینه مؤثر بدهی با توجه به نرخ مالیات کاهش می‌یابد. هزینه بدهی بعد از مالیات برابر است با:

که در آن t نرخ مالیات می‌باشد. (مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)

۲-۱۱-۲-هزینه سهام ممتاز

هزینه سهام ممتاز هزینه ای است که شرکت بابت تامین مالی از طریق انتشار سهام ممتاز متحمل می شود. هزینه سهام ممتاز، Kp، از تقسیم سود سالانه سهام ممتاز dp، بر خالص وجوه حاصل از فروش آن، p، به دست می‌آید:

چون سود سهام ممتاز بعد از محاسبه و کسر مالیات شرکت پرداخت می شود، پس مالیات کاهنده نیست و هزینه آن تعدیل مالیاتی ندارد. (مدرس و عبداله زاده، ۱۳۹۱)

۲-۱۱-۳-هزینه سهام عادی

هزینه سهام عادی نیز همانند سایر منابع تامین مالی، هزینه وجوه تامین شده از محل فروش سهام است. هزینه سهام عادی موجود (یا سود انباشته) Ks، معمولا نرخ بازده ای است که سرمایه گذاران از سهام عادی یک شرکت مطالبه می‌کنند. سه روش برای اندازه گیری هزینه صدور سهام عادی وجود دارد:

1. 1. مدل رشد گوردون

1. 1. مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای (CAPM)

• • محموله‎های نامنطبق تأیید شده از تامین کنندگان با مجوز ارفاقی

  

• • محموله‎های نامنطبق تأیید شده با مجوز ارفاقی

• • اصلاح، تعمیر و بازکاری محصولات معیوب شناسایی شده در شرکت

• • توقف تولید به علت مشکلات کیفی

• • تعیین تکلیف، بازرسی صد درصد و جداسازی محموله های نامنطبق

• • هزینه های نگهداری، انبارش و جابجایی محصولات نامنطبق

• کاهش قیمت محصول مرغوب به محصول درجه دو

عوامل هزینه‎های شکست خارجی

• • هزینه گارانتی(ضمانت)

• • هزینه برگشت محصول توسط مشتری و هزینه اصلاح محصولات در دست مشتریان هزینه های رسیدگی به شکایت مشتری و انجام اقدام اصلاحی

• • هزینه دیرکرد تحویل محصول به مشتری

• • حمل و نقل و انبارش محموله های برگشتی از مشتری

• • بازکاری محصولات معیوب برگشتی از مشتری

• • دوره های آموزشی غیر اثر بخش

• • پرداخت غرامت به مشتریان ناراضی

• • دعاوی حقوقی مطروحه از مشتریان به علت تحویل محصول معیوب

• • کاهش خوشنامی شرکت نزد مشتریان

• کاهش و یا حذف سفارش فروش از سوی مشتریان ناراضی

۲-۵-۱٫ هزینه های پیشگیری

هزینه هایی هستند که در جهت اجرای اقدامات و به کار‎گیری برنامه هایی جهت جلوگیری از به وجود آمدن عدم انطباق، صرف می شود. ‌در مورد هزینه‎های پیشگیری می توان گفت که از طریق آن ها از بروز خطا جلوگیری می‎شود. آن ها عبارتند از هزینه‎های برنامه ریزی کیفیت، هزینه‎های بررسی محصول جدید، هزینه طراحی و کنترل فرایند بازرسی، هزینه گزارش‌آموزش‌ها و آمار مربوط به کیفیت، هزینه‎های ارزیابی کیفیت و هزینه‎های آموزشی .

۲-۵-۲٫ هزینه های ارزیابی

این هزینه ها صرف انجام اقداماتی برای حصول الزامات کیفی اعم از تصدیق و کنترل کیفیت در کلیه مراحل طراحی، خرید، تولید، حمل و توزیع و خدمات پس از فروش می‌گردد. به عبارت دیگر می توان گفت هزینه های متحمل شده برای شناسایی محصولات با کیفیت پایین قبل از حمل و نقل به مشتریان. که به طور معمول این هزینه‌آموزش‌ها عبارتند از: هزینه های بازرسی، آزمایش مواد در بدو ورود، بازرسی و آزمایش مواد در حین فرایند تولید، بازرسی نهایی، آزمایش محصول نهایی، تجهیزات تست دقت و بازرسی و اندازه گیری، بررسی کیفی موجودی انبارها.

۲-۵-۳٫ هزینه‎های شکست

۲-۵-۳-۱٫ هزینه های شکست داخلی

هزینه های نقص محصول که قبل از تحویل به مشتریان رخ می‌دهد، هزینه شکست داخلی می‎باشد. این هزینه‌آموزش‌ها شامل: هزینه های ضایعات، کاهش هزینه‌آموزش‌ها، هزینه‎های دوباره‎کاری، هزینه تحلیل شکست، هزینه های مجدد و هزینه نگهداری نامناسب مواد اولیه و هزینه سقوط، است.

۲-۵-۳-۲٫ هزینه های شکست خارجی

هزینه های مرتبط با نقص که از نظر زمانی بعد از تحویل محصول به مشتریان رخ می‌دهد به عنوان هزینه‎های شکست خارجی تعریف می‎شوند. این هزینه ها شامل هزینه گارانتی (ضمانت)، هزینه برگشت محصول توسط مشتری و شکایات مشتری و هزینه اصلاح محصولات در دست مشتریان می‌باشد.

معمولا در تمامی صنایع هزینه های شکست داخلی و خارجی بیشترین سهم را به خود اختصاص می‌دهند. هزینه های پیشگیری کمترین سهم را در هزینه های کیفیت شرکت دارا می-باشد (هزینه های شکست داخلی و خارجی ۷۰ درصد، هزینه‎های ارزیابی ۲۵ درصد و هزینه‎های پیشگیری ۵ درصد). کرازبی^[۱۶] معتقد است که شرکت‌های تولیدی متحمل هزینه‎های کیفیت ۲۵ درصد تا ۳۰ درصد فروش خود هستند (کرازبی، ۱۹۷۹).

۲-۶٫ مزایای هزینه‏‎های کیفیت

جوران (۱۹۶۲) ‌بر مبنای‌ مدل PAF نظریه‎ای ارائه داد که رابطه معکوس میان هزینه پیشگیری و ارزیابی از یک سو و هزینه شکست را از سوی دیگر نمایش می‎داد، یعنی با سرمایه گذاری بیشتر در دو بخش پیشگیری و بازرسی هزینه های شکست کاهش می‎یابد. زمانی که نتایج هزینه کیفیت برای سازمان مشخص گردید به سادگی می‎توان دریافت که هزینه بهبود کیفیت در مقایسه با نداشتن یک سیستم برآورد هزینه کیفیت به مراتب کمتر است.

یکی دیگر از مزایای هزینه های کیفیت، شناخت هزینه های پنهان و فراموش شده در بخش‌های مختلف یک سازمان است. هزینه‎هایی که در بخش های مختلفی مانند بازاریابی، خرید، طراحی و ساخت و … نمایان می‌گردد. هزینه کیفیت، بزرگی و اهمیت مسئله کیفیت را با بهترین زبان شناخته شده برای یک سازمان یعنی پـول بیان می‌کند و این بی تردید مهمترین قابلیت آن نسبت به دیگر مقیاس های عملکرد است.

۲-۷٫ موانع موجود در برنامه‎ ریزی کیفیت

یکی از موانع عمده در جهت یک برنامه‎ ریزی کیفیت مؤثر و کارا، این دیدگاه نادرست است که بیان می‎کند: دست‎یابی به سطح کیفیت بالاتر لزوماًً نیازمند صرف هزینه‎های بیشتر می‎باشد. کیفیت نامطلوب معادل است با بهره برداری نامناسب از منابع و امکانات که شامل اتلاف مواد، نیروی کار، تجهیزات، زمان و در نتیجه افزایش هزینه‌آموزش‌ها می‎باشد. هنگامی که یکی از مشتریان از سطح کیفیت محصول راضی نگردد، عدم حسن نیت او را ‌در مورد تولیدکننده به دنبال خواهد داشت.

تلاش بیشتر کارکنان سازمان برای بهبود و بررسی علل عدم رضایت مشتری، موجب بالا رفتن هزینه‌آموزش‌ها می‎شود. در مقابل کیفیت مطلوب به معنی استفاده مناسب از منابع و در نتیجه هزینه‎های کمتر می‎باشد. عامل اصلی در چنین دیدگاه نادرستی در دسترس نبودن اطلاعات و داده‎های بامعنی در خصوص ارتباط بین سطح کیفیت و هزینه است.

در واقع باور عمومی این است که: کیفیت عملاً قابل اندازه‎گیری و بیان توسط هزینه نمی‎باشد. از جمله عوامل چنین تفکری وجود ساختار سنتی سیستم‎های حسابداری است که هیچ گونه تلاشی در جهت عددی کردن کیفیت نکرده اند. متقابلاً هزینه کیفیت به سادگی با ساختار حسابداری مرسوم قابل تطبیق نیست. علت دیگر، عدم تمایل بسیاری از مسئولین بخش‎های کنترل کیفیت نسبت به روبه‎رو شدن با اندازه‎گیری و سنجش هزینه‎های مربوط به کیفیت می‎باشد. زیرا آن ها معتقدند که ممکن است هزینه‎های کیفیت منجر به کاهش شدید و نادرست بودجه مربوطه و در نتیجه باعث اختلال در برنامه‎های کیفیت گردد. در صورتی که اینگونه نبوده و این تکنیک از جمله عوامل مؤثر در برنامه‎ ریزی استراتژی تجاری شرکت و سیستم مدیریت کیفیت می‎باشد (صالحی، ۱۳۹۰).

۲-۸٫ دلایل ناکامی سیستم هزینه یابی کیفیت

اگر چه هزینه یابی کیفیت در سطح مطالعات نظری مورد توجه و علاقه بسیاری از پژوهشگران مالی قرار گرفته است، اما دستاوردهای عملی در این حوزه تا حدود نسبتا کمی در شرکت ها به صورت مسکوت باقی مانده است. مطالعات انجام شده در ارتباط با هزینه های کیفیت مانند ایتر^[۱۷](۱۹۹۶)، اندرسون و اسدیتول^[۱۸](۱۹۹۸)، اسچیفاروا و تامسون^[۱۹](۲۰۰۶) نمونه هایی از پژوهش های علمی گستره ای است که در این حوزه صورت گرفته ولی درعمل هیچ گونه بهبود یا اثر قابل ملاحظه ای را ایجاد نکرده است. علاوه بر این، گوناگونی معیارهای هزینه کیفیت به صورت محدود باقی مانده است، نمونه های کاربرد عملی این سیستم هزینه یابی محدود بوده و اعتبار آن-ها برای تصمیم گیری به طور جدی مورد بحث قرار نگرفته است (مندل و شاه^[۲۰]، ۲۰۰۲). برخی از عواملی که در عدم موفقیت و ناکامی سیستم هزینه یابی کیفیت مؤثر بوده اند به شرح زیر بیان می‌گردد: